صفحه نخست
سیاست
رادیو فردا- رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه، کشتار ارامنه در جریان جنگ جهانی اول به دست سربازان عثمانی را به نوادگان قربانیان تسلیت گفت؛ آنچه به گفته مقام‌های آن کشور «برای اولین بار» از سوی نخست‌وزیر مطرح می‌شود.
در بیانیه‌ای که دولت ترکیه در آستانه نود و نهمین سالگرد این کشتار که در سال ۱۹۱۵ میلادی رخ داد، منتشر شده، آقای اردوغان به‌طور غیر منتظره‌ای وقایع آن سال را «غیرانسانی» توصیف کرده است.
برخی خبرگزاری‌های بین‌المللی لحن و عملکرد نخست‌وزیر ترکیه را «آشتی‌جویانه» توصیف کرده‌اند؛ آنچه می‌تواند بر روابط ترکیه و ارمنستان تاثیری مثبت بگذارد. با این همه هنوز مشخص نیست واکنش مقام‌های رسمی ارمنستان به این بیانیه چه خواهد بود.
جریان کشتار، انتقال و تبعید ارامنه در زمان عثمانی‌‌ها که به قربانی شدن شماری تا یک و نیم میلیون نفر از آنها انجامید، پس از نزدیک به یک سده همچنان از موضوعات حساس و اختلاف بر انگیز میان دو طرف محسوب می‌شود.
سازمان ملل و چندین کشور جهان این رخداد را به عنوان «نسل‌کشی» پذیرفته‌اند اما این عنوان با انتقاد ترکیه روبه‌رو و موضوع اختلاف با ارمنستان است. [در مورد این موضوع بیشتر بخوانید…]
کم‌تر از دو سال پیش کشور فرانسه انکار نسل‌کشی ارامنه را نیز جرم تلقی کرد.
ترکیه پذیرفته است که ارامنه بسیاری در جریان رخدادهای جنگ جهانی اول کشته شده‌اند، اما رقم یک و نیم میلیون نفر را قبول ندارد و آن را «نسل‌کشی» نمی‌داند. در عین حال می‌گوید ترک‌ها نیز در جریان درگیری‌ها کشته شده‌اند.
خبرگزاری رویترز از قول مقام‌های رسمی ترکیه می‌گوید این «نخستین بار است» که نخست‌وزیری در آن کشور چنین تسلیتی را منتشر کرده است و این بیانیه می‌تواند «گامی تاریخی» باشد. با این همه همین خبرگزاری از قول گروه صاحب‌نفوذی از ارامنه در آمریکا آن را «نامهربانانه و طعنه‌آمیز» توصیف کرده است.
بیانیه اردوغان به ۹ زبان، از جمله ارمنی، منتشر شده و بار دیگر بر لزوم گفت‌وگو میان آنکارا و ایروان و نیز تشکیل گروهی برای تحقیق در مورد این کشتار تاکید کرده است.
در بخشی از این بیانیه آمده است: «با این امید و اعتقاد است که آرزو می‌کنیم ارامنه‌ای که جان خود را در آن جریان در اوایل سده بیستم از دست داده‌اند، قرین رحمت باشند و به نوادگان آنها تسلیت خود را اعلام می‌کنیم».
به گفته نخست‌وزیر ترکیه این موضوع «نباید سبب شود که ترک‌ها و ارمنی‌ها در برابر هم صبوری و رفتار انسانی خود را از دست بدهند».
او البته تاکید کرده است که این جریان نباید به عنوان دستاویزی علیه ترکیه و به موضوعی برای اختلاف سیاسی تبدیل شود.
ارمنستان تا کنون تشکیل یک گروه پژوهشی میان دو کشور را نپذیرفته است؛ ایروان حقیقت کشتار ارامنه را به عنوان یک «نسل‌کشی» می‌شناسد و تشکیل چنین گروهی را در راستای فشارهای ترکیه برای شناساندن تلقیات خود از آن ارزیابی می‌کند.
مقام‌های رسمی ارمنستان به این گفته‌ها واکنشی نشان نداده‌اند. اما در مراسم نود و نهمین سالگرد آن که ۴ اردیبهشت برگزار می‌شود، رئیس‌جمهوری آن کشور سخنرانی خواهد کرد.
