اما رسانهها و کارشناسان ترکیه در این رابطه به تیرهتر شدن مناسبات ترکیه با ایران اشاره میکنند. محمد صالح خاتم در این رابطه اظهارات سرلشکر فیروزآبادی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران را مثال میآورد. فیروزآبادی ترکیه را "مسئول خونهای ریخته شده در خاک سوریه" دانسته و تهدید کرده بود "نوبت ترکیه هم خواهد رسید".
عارف کسگین ازمرکز تحقیقات استراتژیک ترکیه پیشبینی میکند، ایجاد منطقه "پرواز ممنوع" مناسبات ترکیه با ایران، چین و روسیه را پیچیدهتر خواهد کرد.
شهرهای همجوار ترکیه با سوریه نیز با ضررهای اقتصادی بسیاری مواجه شدهاند. روز به روز هزینه بحران سوریه برای ترکیه گرانتر میشود. این بحران تاثیر منفی بر روابط ترکیه با ایران، عراق، حزبالله و حتی روسیه و چین گذاشته و به این خاطر این کشور مصمم است هرچه سریعتر این موضوع را حل کند.
"ایران ترکیه را از دست خواهد داد"
از نظر کارشناسانی که با دویچه وله گفتوگو کردند، وضعیت کنونی نشان میدهد که نه بشار اسد قادر است مخالفان را سرکوب کند و نه مخالفان میتوانند رژیم بساراسد را سرنگون کنند. اما مداخلهی خارجی میتواند این معادله را تغییر دهد.
در عین حال این کارشناسان تاکید کردند که صبر مسئولین و سیاستگذاران ترکیه در قبال جمهوری اسلامی ایران لبریز شده است.
آقای کسگین ازمرکز تحقیقات استراتژیک در این رابطه به دویچه وله گفت: «در نگرش سیاستمداران ترکیه نسبت به ایران یک تغییر اساسی شکل گرفته است. اینها فکر میکردند که با حرفهای خوب و مناسب و با حمایت از ایران و یا حداقل سکوت در برابر تهدیدهای ایران بتوانند رفتار ایران را تغییر دهند. اما پس از چند ماه درک کردند که تهدید ایران بیشتر شده و به این نتیجه رسیدند که ایران گویا جز زبان تهدید زبان دیگری نمیفهمد و اگر مسئولین ایرانی تهدیدها را ادامه دهند ترکیه را از دست خواهند داد.»
آیا منطقه "پرواز ممنوع" ایجاد خواهد شد؟
نویسندگان بسیاری از روزنامهها و افکار عمومی ترکیه مخالف هرگونه مداخله نظامی این کشور در سوریه هستند. مردم ترکیه نیز نظر مساعدی نسبت به راهکارها و دیدگاههای حزب حاکم ندارند و به نظر آقای محمد صالح خاتم یکی از دلایلی که رجب طیب اردوغان، نخست وزیر این کشورتاکنون نتوانسته است بهطور قاطع گزینهی نظامی دربارهی سوریه را مطرح بکند، مخالفت افکار عمومی بوده است.
بهرغم آن رهبران حزب حاکم درباره سرنگونی رژیم بشاراسد متفقالقولند. آنها با طرح ایجاد منطقه "پرواز ممنوع" قصد دارند تحولات را، بهویژه اقدامات نیروهای نزدیک به پ ک ک در سوریه را تحت کنترل داشته باشند.
کارشناسان ایجاد منطقهی حائل و یا منطقه "پرواز ممنوع" را با تشدید بحران و تحولات آتی در خود سوریه نیز در ارتباط میدانند. مثلا اگر حملات هواپیماهای نظامی این کشور بر شهرهای شمالی سوریه بهشدت ادامه یابد و یا احتمال استفاده از سلاح شیمیایی بیشتر شود، قطعا محکومیتهای جهانی و نظر مساعد افکار عمومی را به دنبال خواهد آورد و زمان ایجاد منطقهی "پرواز ممنوع" را تسریع خواهد کرد.