صفحه نخست
سیاست
رادیو فردا-ایران و کشورهای عضو گروه ۵+۱ که در سومین دور از مذاکرات خود از زمان روی کار آمدن دولت حسن روحانی در ژنو گرد هم آمده بودند، پس از پنج روز گفت‌وگو سرانجام روز یکشنبه، سوم آذر، بر سر پرونده هسته‌ای ایران به توافق رسیدند.
این توافق در حالی حاصل شد که تا ساعات اولیه بامداد در ژنو، طرف‌ها مشغول مذاکرات فشرده‌ای بودند که جزئیاتی از آن به بیرون درز پیدا نکرد.
طی ده سال گذشته این نخستین بار است که ایران و شش قدرت جهانی توانستند بر سر پرونده اتمی تهران به توافق برسند
مذاکرات به دلیل تاکید و پافشاری ایران برای آوردن عبارت «حق» غنی‌سازی در توافق‌نامه تا ساعت‌های اولیه بامداد یکشنبه ادامه پیدا کرد.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، و جان کری، همتای آمریکایی‌اش، در کنفرانس های خبری جداگانه ای که بامداد یکشنبه برگزار کردند به این موضوع اشاره کردند، اما دو طرف برداشت متفاوتی در این زمینه ارائه کردند.
وزیر امور خارجه ایران گفت که برنامه غنی‌سازی در ایران به رسمیت شناخته شد و در سند تنظیم‌شده «حق غنی‌سازی» نوشته شده است.
او در عین حال گفت این توافق گام اول است و ابراز امیدواری کرد که اعتماد از دست رفته احیا شود.
«گامی مهم و قابل توجه» واژگانی‌ست که در گفته‌های کاترین اشتون، نماینده ۵+۱ در مذاکرات با ایران نیز آمد. خانم اشتون در بیانیه‌ای که در این مورد خواند، گفت توافق شکل گرفته در ژنو، راه را برای یک راه حل اساسی هموار می‌کند. او افزود که اقداماتی که بر سر آنها توافق شده، به مدت شش ماه ادامه خواهد یافت تا به راه حلی نهایی دست یابیم.
دو طرف متعهد شده‌اند که طی شش ماه دست «به اقداماتی عملی» بر مبنای «احترام متقابل» بزنند.
از سوی دیگر جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده، با تاکید بر این که در این گام اولیه فرصتی ایجاد شده تا توافقی جامع دنبال شود گفته است حق غنی‌سازی در این قطع‌نامه پیش‌بینی نشده است.
آقای کری گفته است در مقابل آنچه تهران انجام خواهد داد، بخشی از تحریم‌ها «تعلیق» می‌شود و بخشی از پول‌های مسدود شده ایران به این کشور باز می‌گردد.
او از طرف ایرانی برای اینکه پای میز مذاکره آمده است، تشکر کرد.
باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا، نیز در سخنانی در کاخ سفید در واشینگتن گفت «هرچند نتایج امروز گام اولیه است، اما توافق بزرگ است».
بنا بر بیانیه کاخ سفید آمریکا، توافق به دست آمده به ایران اجازه می‌دهد تا حد پنج درصد به غنی‌سازی اورانیوم بپردازد و بیشتر از آن را متوقف کند. در مقابل ایران توافق کرده که ذخیره اورانیوم ۲۰ درصد غنی‌شده خود را خنثی کند.
تهران در عین حال موظف شده است پیشرفت در ظرفیت غنی‌سازی و کار در راکتور پلوتونیم خود را متوقف کرده و به بازرسان اتمی اجازه بازدید از تاسیسات هسته‌ای خود را بدهد.
این گام‌ها -به گفته اوباما- مسیر اساسی ایران را برای رسیدن به بمب (اتمی) می‌بندد.
تهران همواره تاکید کرده است که برنامه اتمی‌اش تنها اهداف صلح‌آمیز را دنبال می‌کند.
باراک اوباما همچنین گفته است که اگر جمهوری اسلامی به تعهدات خود به طور کامل عمل نکند بار دیگر فشارها افزایش پیدا خواهد کرد.
رئیس‌جمهوری آمریکا پیشتر شخصا از کنگره آن کشور خواسته بود با عدم بررسی تحریم‌های تازه علیه ایران، بختی به دیپلماسی در برابر تهران بدهند.
ایران و ۵+۱ طی هفته‌های گذشته سه بار در ژنو سوئیس دیدار و گفت‌وگو کردند.
حسن روحانی در کارزار انتخاباتی ریاست‌جمهوری امسال بر کاهش و از میان برداشتن تنش‌ها میان ایران و کشورهای جهان سخن گفته بود.
او و دولتش طی ماه‌های گذشته بر رسیدن به توافقی سریع با شش کشور طرف گفت‌وگو بر سر برنامه اتمی تاکید کرده و خواستار حل و فصل این موضوع شده بودند.
در دومین دور مذاکرات در ژنو در نیمه آبان ماه دو طرف بنا بر گزارش‌ها به توافق نزدیک شده بودند. موضوعی که حتی به سفر وزرای خارجه پنج کشور از گروه ۵+۱ به ژنو انجامید. اما در آن زمان توافقی حاصل نشد و ادامه مذاکرات به ۲۹ آبان موکول شد.
در نهایت وزرای خارجه برای پیوستن به مذاکرات از روز جمعه راهی ژنو شدند.
آنها پس از پایان مذاکرات در سوم آذر ماه با یکدیگر دست داده یا یکدیگر را در آغوش گرفتند.
اکنون برای نخستین بار طی سال‌های گذشته، از دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد و زمانی که ایران و ۵+۱ مشغول گفت‌وگو شده‌اند، طرف‌ها به توافقی مکتوب و امضا شده دست پیدا کرده‌اند.
