رادیو فردا-دبیرکل سازمان ملل در دفاع از شرکت خود در اجلاس عدم تعهد در تهران، میگوید از این سفر برای وارد آوردن فشار بیشتر بر ایران در خصوص مسائل حقوق بشر و برنامه اتمی جمهوری اسلامی استفاده کرده است.
بان گیمون، روز جمعه، ۱۰ شهریورماه، در توقفی که در مسیر بازگشت از ایران به نیویورک در دبی داشت، به خبرگزاری رویترز گفت: «من به قدرت دیپلماسی، گفتوگو و تعهد ایمان دارم. این دقیقا همان کاری است که در جریان سفرم به تهران کردم.»
وی به گفتوگویش با آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، و محمود احمدینژاد، رئیس جمهوری ایران، اشاره کرد و گفت: «در خصوص مسائل هستهای فشار بسیار قویای (بر ایران) آوردم و درباره حقوق بشر نیز مواضع خود را به روشنی بیان کردم.»
سفر بان گیمون به ایران در حالی صورت گرفت که به گفته رویترز آمریکا پیشتر مخالفت خود با این سفر را به نوعی ابراز کرده و اسرائیل نیز این سفر را «یک اشتباه بزرگ» خوانده بود.
با این حال دبیرکل سازمان ملل روز جمعه در دفاع از این سفر گفت: «فکر میکنم سفر من نباید بحثانگیز باشد... به عنوان دبیرکل سازمان ملل، من وظیفه دارم تا با تمامی اعضای سازمان ملل در ارتباط باشم.»
بان گیمون، در جریان سفر خود به ایران ضمن شرکت در اجلاس عدم تعهد ، با چندین مقام ایران، از جمله خامنهای، احمدینژاد و علی لاریجانی، رئیس مجلس جمهوری اسلامی،دیدار کرد و همچنین در دانشکده ارتباطات وزارت خارجه ایران سخنرانی کرد.
بان گیمون روز جمعه گفت که در این سفر در خصوص حقوق بشر، بر ایران فشار وارد کرد تا به آزادی بیان و حقوق زنان احترام بگذارد و به سوی دموکراسی پیش برود.
به گزارش رویترز، بان گیمون در تهران خواستار آزادی رهبران اپوزیسیون و فعالان سیاسی زندانی شد و بر آزادی بیان و برگزاری مناظرههای آزادانه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آینده ایران تأکید کرد.
بان گیمون گفت که انتظار دارد «اقدامات مثبتی» در این زمینه از سوی ایران صورت بگیرد.
سفر بان گیمون نخستین سفر وی به ایران در مقام دبیرکل سازمان ملل بود که شش سال پس از سفر دبیرکل پیشین سازمان ملل، کوفی عنان، به ایران صورت گرفت.
بان گیمون: پاسخهای ایران در حوزه هستهای رضایتبخش نبود
بان گیمون روز جمعه در کنار اشاره به گفتوگوهایش با مقامهای ایران، تأکید کرد که در مواردی پاسخهای این مقامها رضایتبخش نبود.
وی گفت: «در برخی موارد، به ویژه مسئله هستهای، آنها به توجیه مواضع خود میپرداختند... هیچ جواب مشخصی نمیدادند.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها در گزارشهای خود نسبت به برخی جنبههای فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرده است.
در همین زمینه آژانس روز پنجشنبه، نهم شهريورماه، در تازهترین گزارش خود درباره برنامه هستهای ایران گفت که جمهوری اسلامی فعالیتهای «گستردهای» برای پاکسازی منطقه نظامی پارچین انجام داده است و افزود این اقدامات ایران، مانعی برای تحقیقات آینده بازرسان آژانس بر روی پارچین خواهد بود.
ایران میگوید این گزارش «سیاسی» و فاقد «معنای فنی» است.
در همین زمینه دبیرکل سازمان ملل روز جمعه با انتشار بیانیهای اعلام کرد که باعث تاسف است که تهران هنوز بر سر چارچوبی که در آن مسائل اساسی اتمی ایران حل و فصل شود، با آژانس بینالمللی انرژی اتمی به توافق نرسیده است.
سخنگوی دبیر کل سازمان ملل در نیویورک اعلام کرد که بان گیمون، در دیدار با مقامهای تهران تأکید کرده است که مسئله اتمی ایران تنها از راه دیپلماسی و گفتگو قابل حل است و ایران باید اعتماد جامعه جهانی را در مورد ماهیت صرفا صلحآمیز برنامه هستهای خود جلب کند.
بان گیمون در سفر خود به ایران نیز از ایران خواسته بود تا با درخواست سازمان ملل مبنی بر شفافسازی برنامه هستهایاش همراهی کند و هشدار داد که ادامه تنش لفظی بینالمللی در این خصوص میتواند به «جنگ» منجر شود.
غرب و اسرائیل معتقدند که برنامه هستهای جمهوری اسلامی دارای بعد نظامی است و خواستار شفافسازی ایران در این زمینه هستند.
جمهوری اسلامی نیز در مقابل همواره بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای خود و پیشبرد فعالیتهایش در این حوزه تأکید کرده است.