صفحه نخست
سیاست
مركز مطالعات و تحقيقات المزماة- پنج شنبه 28 فروردین، سایتها و خبرگزاریها از حمله بیش از 100 تن از ماموران اطلاعات و سپاه پاسداران به بند 350 زندان اوین که محل نگهداری زندانیان سیاسی است، خبر دادند. موضوع حمله به زندانها در ایران امر تازه ای نیست و هر از چند گاهی اخباری مبنی بر هجوم به بندها و زندانها به بهانه بازرسی های دوره ای منتشر می شود. اما اکثر این هجوم ها در مناطق حاشیه ای و مناطق غیرفارس در جغرافیای ایران صورت می گیرد و به علت عدم دسترسی و یا عدم علاقه خبرنگاران به انعکاس این اخبار و همچنین به علت نگاه تنگ و امنیتی به ملتهای غیرفارس حتی از جانب اپوزسیون، این اخبار بازتاب چندانی نداشته اند. برای مثال در یکم دسامبر 2011، سایت بالاترین از هجوم گارد زندان کارون به بند سیاسی این بند خبر داد. همچنین سایت کلمه در 28 جولای 2012 و پس از اعدام 4 فعال عرب، از هجوم ماموران گارد و اطلاعات به بند زندانیان سیاسی زندان کارون و جمع آوری تمام کتابها و دست نوشته ها گزارش داد. با مروری بر این اخبار متوجه می شویم که هجوم و ضرب و شتم زندانیان سیاسی به امری رایج در زندانهای ایران تبدیل شده است.
در زندانهای ایران جدا از جرم شخص، محدودیت ها و آزار و اذیت هایی را به طور مداوم برای فرد زندانی اعمال می کنند و این برنامه در واقع جزء برنامه های زندانهای ایران گشته است. قضات در ایران در برخی موارد به صراحت از محدودیت قانون در برخورد بیشتر با زندانیان صحبت کرده اند. در مورد حکم چند فعال عرب احوازی به نام های هانی باوی و لفته صرخه، قاضی پس از امضای حکم 11 سال زندان آنها در زیر حکم پاراف نمود که "به علت محدودیت قانون در محکومیت بیشتر این تجزیه طلبان، حکم تبعید نیز به 11 سال زندان آنها اضافه شود." در ایران همه متفق نظرند که با زندانی هر طور که بخواهند برخورد کنند و حتی فرهنگ جامعه و در برخی موارد حتی زندانیان نیز این قانون نانوشته را قبول کردند و هیچ واکنش و حساسیتی نسبت به آن نشان نمی دهند.
اما حادثه حمله به بند 350 اوین بنا به گفته فعالان حقوق بشری در سالهای اخیر بی نظیر است. برخی فعالان حقوق بشری آن را بی سابقه ترین برخورد و خشونت علیه زندانیان سیاسی طی دو دهه گذشته عنوان کردند و نام پنج شنبه خونین را بر آن اطلاق نهادند. سایت کلمه نزدیک به میرحسین موسوی، با انتشار خبر حمله به بند 350 زندان اوین، برخی حمله کنندگان را از نیروهای اطلاعاتی برشمرد و حادثه را بدین شکل توصیف نمود: " بر اثر تهاجم امروز صبح به بند ۳۵۰ اوین که توسط عوامل اطلاعات سپاه، وزارت اطلاعات و بیش از یکصدنفر از سربازان گارد سازمان زندانها صورت گرفت زندانیان بند ۳۵۰ با باتوم و … مورد ضرب و جرح قرار گرفتند که بیش از سی تن از آنان مجروح و مضروب شدند و دستکم چهار تن از زندانیان سیاسی به دلیل خونریزی و شکستگی به بیمارستان خارج از زندان منتقل شده اند. سی و دو نفر نیز به پس از ضرب و جرح به انفرادی منتقل شده اند. زندانیانی که به انفرادی منتقل شده اند پس از انتقال از تونل سربازان باتوم به دست و ضرب و شتم شدید با دستبند و چشم بند به انفرادی ۲۴۰ و یا مکان دیگری منتقل شده اند؛ از وضعیت سلامتی این افراد اطلاعی در دست نیست. شدت برخورد و خونریزی در بند ۳۵۰ به حدی بود که در هنگام انتقال زندانیان مجروح به انفرادی و بهداری زندان، مینی بوس حامل آنها خونین شد. همچنین محوطه هواخوری این بند نیز به خون زندانیان آغشته شد."
سایت کلمه همچنین در ادامه علت هجوم را توضیح می دهد: "تهاجم امروز در پی اعتراض و مقاومت زندانیان در برابر برنامه خشن بازرسی به وقوع پیوست و بیش از پنج ساعت به طول انجامید. ماموران از کلیه عملیات خود فیلم و عکس تهیه کرده اند."
اولین واکنش رسمی به انتشار خبر ضرب و شتم زندانیان سیاسی، از سوی غلامحسین اسماعیلی رییس سازمان زندانها و اقدامات تامینی صورت می گیرد. طبق عادت همیشگی انکار و دروغ توسط مسئولان نظام، این بار نیز غلامحسین اسماعیلی با گفتگو با ایلنا، هر گونه ضرب و شتم و درگیری با زندانیان بند 350 اوین را رد کرد و انتشار این اخبار را فرافکنی و شایعه سازی ضد انقلاب دانست. وی بازرسی صورت گرفته را یک بازرسی معمولی و دوره ای ماهانه بر اساس آئین نامه سازمان زندان ها مطرح نمود.
انتشار ابعادی تازه ای از شدت هجوم، انتشار نام مجروحان و اسامی زندانیان سیاسی و امنیتی منتقل شده به انفرادی و تماس خانواده ها با زندانیان خود و تایید خبر هجوم از سوی زندانیان، علی مطهری از نمایندگان مجلس ایران را به واکنش واداشت و از تکذیب کنندگان خواست تا اجازه ملاقات زندانیان با خانواده هایشان را بدهند و عنوان کرد که قوه قضاییه، وزیر دادگستری و وزیر اطلاعات مسئول اند و باید پاسخگو باشند و رییس جمهوری هم باید از حقوق شهروندان دفاع کند.علی مطهری با ارسال متن زیر برای خبرگزاری قانون آنلاین اعتراض خود را نسبت به هجوم انجام گرفته اعلام نمود : " این خبر را من هم شنیده ام. امیدوارم حقیقت نداشته باشد. رئیس سازمان زندانها باید توضیح بدهد. لااقل خانواده های این زندانیان سیاسی باید در جریان قضیه قرار بگیرند و اگر برخی از آنها به بیمارستان منتقل شده‌اند اجازه ملاقات به خانواده هایشان داده شود. معلوم نیست چرا شدت عمل نشان داده شده و عده ای مصدوم و عده ای به زندان انفرادی منتقل شده اند. شاید برخی نهادهای اطلاعاتی موازی وزارت اطلاعات برای ایجاد مشکل برای دولت جدید دست به این اقدام زده اند. به هر حال در اینجا قوه قضائیه، وزیر دادگستری و وزیر اطلاعات مسئولیت دارند و باید پاسخگو باشند و رئیس جمهور هم باید از حقوق شهروندان دفاع کند. ما این مسئله را در مجلس پیگیری و از وزیر دادگستری سئوال خواهیم کرد. کسانی که این اتفاق را تکذیب می کنند اجازه دهند خانواده های این زندانیان با آنها ملاقات کنند تا حقیقت روشن شود."
صادق زیباکلام استاد دانشگاه و از جریان معروف به اصلاح طلب نیز با انتشار نامه سرگشاده ای با انتقاد از انکار گزارشات مقامات و مراجع بین المللی در مورد نقض حقوق بشر در ایران از سوی مسئولان نظام، سئوالاتی را از اردشیر لاریجانی دبیر کمیسیون حقوق بشر قوه قضائیه مطرح نمود: " پرسشم از حضرتعالی آن بود که اگر اتفاقاتی که در روز پنجشنبه ۲۸ فروردین در بند ۳۵۰ زندان اوین رخ داده‌اند در گزارشات حقوق بشر از ایران ظاهر شوند، آیا باز حضرتعالی خواهید فرمود مسئله بر سر اصرار ما بر رعایت قوانین اسلامی می‌باشد و باز پاسخ می‌دهید که آن گزارشات، کذب محض بوده و بر اساس اطلاعات و اخبار منابع ضد انقلاب تهیه شده‌اند؟"
در نهایت پس از هجوم خانواده ها به زندان اوین و تحصن آنها در مقابل مجلس و واکنش برخی نمایندگان مجلس و صدور بیانیه های سازمان عفو بین الملل و سازمان گزارشگران بدون مرز در محکومیت این هجوم، روزنامه شرق از محمود علوی وزیر اطلاعات نقل کرد که بزودی وزارت اطلاعات در این باره اطلاعیه‌ای منتشر خواهد کرد.حسین نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران نیز درباره حمله اخیر ماموران به بند ۳۵۰ اوین از برگزاری جلسه‌ای با حضور رئیس سازمان زندانها خبر داد.همچنین مصطفی پورمحمدی وزیر دادگستری، هجوم به زندانیان سیاسی بند 350 اوین را به طور تلویحی تائید کرد اما برخورد با زندانیان را در حین بازرسی عنوان کرد و تعداد مصدومان را در حد یک دو نفر بیان نمود. وی روز یک شنبه 31 فروردین ماه در پاسخ به پرسش خبرگزاری ایسنا درباره جزییات بازرسی در بند 350 اوین گفت: "ما تحقیقات اولیه را انجام دادیم و دیدیم که درگیری نبوده و طبق روال عادی از بندهای زندان اوین بازرسی‌هایی شده تا کسانی که اشیاء ممنوعه مانند موبایل و سیم کارت خارج از قاعده معمول در اختیار دارند، مورد بازرسی قرار گیرند.در دو اتاق از زندان اوین مقاومت‌هایی از سوی زندانیان صورت گرفت و برای خود اشخاص مشکلاتی به وجود آورد و یکی دو نفر از زندانیان در این بازرسی دچار جراحت مختصری شدند. خانواده زندانیان درخواست ملاقات سریع کردند ولی باید بگوییم که اتفاقی نیفتاده است که ملاقات سریع بخواهند. مجلس هم خواستار پاسخگویی ما شده است. مجلس موظف است خودش هیات بفرستد و بعد گزارشاتی را ارائه بدهد."
محمد رضا تابش نماینده اصلاح طلب مجلس نیز در گفتگو با سایت انتخاب بیان نمود که " قرار است هیاتی از مجلس، ماجرای اتفاق های بند 350 اوبن را بررسی کند. قطعا نمایندگان مجلس باید نسبت به این موضوع حساس باشند." همچنین اضافه کرد: "سازمان زندان های کشور باید تلاش کند تا در باره این موضوع رفع ابهام کند. ما هم در مجلس برای بررسی این موضوع و کمک به طرفین این قضیه اعلام آمادگی کردیم."
اما دوشنبه 1 اردیبهشت، بار دیگر غلامحسین اسماعیلی رئیس سازمان زندان ها همانند قبل با رد وقوع درگیری در زندان اوین به خبرگزاری مهر گفت: "هیچگونه درگیری در بند ۳۵۰ بازداشتگاه اوین رخ نداد و تنها یک بازرسی نوبتی صورت گرفته است. خبر درگیری میان زندانیان و همکاران ما صحت ندارد و دروغ‌هایی است که جبهه معاند نظام انجام می‌دهد."
به نظر می رسد دولت حسن روحانی بعد از شکست در پاسخ گویی به مطالبات مردم به خصوص مطالبات ملتهای غیرفارس و نیز تامین حداقل آزادیهای فردی و اجتماعی برای شهروندان، اینک شکست دیگری را در ناکارآمدی خود در مقابله با جریان های تندروی نظام در کارنامه خود ثبت می کند. حادثه هجوم به بند 350 اوین، خواه تصادفی باشد خواه برنامه ریزی شده، اوج ضعف دولت روحانی در حمایت از حتی اجرای صحیح و کامل قانون جمهوری اسلامی را نشان می دهد. حادثه ای که ممکن سبب یاس و سرخوردگی بسیار کسانی بشود که حداقل امیدی به دولت روحانی برای تدبیر عاقلانه امور داشتند و در این زمینه می توان آنرا با حادثه حمله به کوی دانشگاه تهران در زمان خاتمی و سرخوردگی های جنبش دانشجویی از خاتمی در آن زمان مقایسه نمود. بهر حال اختلاف این دو حادثه هر چه باشد هر دو نشان دادند که در جمهوری اسلامی به قول محمد خاتمی، ریاست جمهوری یک تدارکاتچی بیش نیست.
iranfiles@almezmaah.com
مركز مطالعات و تحقيقات المزماة
قيس التميمى
22 اپریل 2014
