دويچه وله فارسى-آلوئیس برونر، معاون آدولف آیشمان افسر بلندپایه حزب نازی، یکی از جنایتکاران جنگی بود که موفق به فرار از چنگ عدالت شد. تمام تلاشها برای دستگیری و قتل وی نافرجام ماند. حال گفته میشود وی در سن ۹۸ سالگی در دمشق درگذشته است.
مردی که در دوران نازیها صدها هزار یهودی را به کام مرگ فرستاده بود، پیش از آنکه یک مهمان اتریشیاش را بدرقه کند، رو به او گفت: «دوست جوان، سلام من را به وین زیبا برسانید و خوشحال باشید که من این شهر را برای شما از شر یهودیان پاک کردم.»
این یکی از آخرین جملاتی است که آلوئیس برونر، جنایتکار جنگی حزب نازی، قبل از آنکه ردش برای همیشه گم شود، بر زبان راند. جملهای که او در سال ۱۹۸۷ خطاب به یک خبرنگار اتریشی بر زبان آورد و بعد از آن برای همیشه در سوریه ناپدید شد.
در تمام این سالها هیچکس از سرنوشت مردی که خون صدها هزار یهودی را به زمین ریخته بود، خبری نداشت. اما به تازگی "مرکز سیمون ویزنتال" به این بیخبری پایان داد. طبق اعلان این سازمان یهودی غیردولتی، آلوئیس برونر در سن ۹۸ سالگی در خاک سوریه درگذشته است.
اطلاعات موثق اما غیرقابل تأیید
برونر در دوران حکمرانی نازیها، یکی از معتمدان آدولف آیشمان، مسئول اداره مربوط به امور یهودیان در "دفتر مرکزی امنیت رایش" بود. این دو در کار اخراج یهودیان از برلین، وین، فرانسه و یونان با یکدیگر همکاری داشتند. آلوئیس برونر که زاده اتریش بود، همچنین بر انتقال یهودیان به اردوگاه کار اجباری "آشوویتس" نظارت داشت.
آدولف آیشمن که به جلاد اردوگاههای مرگ معروف است، در سال ۱۹۶۰ توسط مأموران اطلاعاتی اسرائیل در آرژانتین شناسایی و ربوده شد. او در دادگاه اورشلیم به اعدام محکوم شد. اما آلوئیس برونر در تمام این سالها از چنگ قانون در امان ماند.
خبر درگذشت برونر به گفته رئیس مرکز سیمون ویزنتال، توسط یک مأمور مخفی سابق آلمان که در خاورمیانه فعالیت داشته به اطلاع این سازمان رسیده است. طبق اطلاعات ارائه شده توسط این مأمور مخفی، جسد برونر در دمشق خاک شده است.
وضعیت بحرانی کنونی در سوریه اجازه بررسی صحت و سقم این خبر را نمیدهد، اما افریم زوروف، رئیس مرکز سیمون ویزنتال در اورشلیم میگوید، منبع خبری که این اطلاعات را در اختیار آنان قرار داده، "بسیار قابل اعتماد" بوده است.
ابداع صندلی شکنجه
آلوئیس برونر پس از پایان جنگ تا موقع فرار، با نام مستعار در شهر اسن آلمان سکونت داشت. او سپس در دهه ۱۹۵۰ میلادی با استفاده از گذرنامه یکی از دوستان سابقش در حزب نازی به نام گئورگ فیشر، از آلمان گریخت و راهی سوریه شد.
برونر تحت همین نام جعلی در دمشق سکونت گزید و مغازهای کوچک باز کرد که در آن اجناس خارجی را به مشتریان اروپایی ساکن در دمشق میفروخت.
به گزارش اشپیگیل آنلاین، اندکی بعد مأموران اطلاعاتی سوریه به برونر مشکوک شده و همین امر سبب شد تا وی وارد همکاری با رژیم سوریه شود. گفته میشود او ابداعکننده یکی از ابزارهای شکنجه رژیم سوریه به نام "صندلی آلمانی" بوده است.
تمامی اجزای این صندلی متحرک بوده، به طوری که پس از نشاندن زندانی روی آن، بدن وی در جهات مختلف به حرکت درآمده و منجر به شکستن ستون فقرات قربانی میشود.
مصاحبه جنجالی
برپایه گزارش اشپیگلآنلاین در تمام این سالها رژیم سوریه آلوئیس برونر را تحت حفاظت خود داشت. یک دادگاه فرانسوی دو مرتبه این جنایتکار نازی را به اعدام و یکبار به حبس ابد محکوم کرد. در این میان دستگاههای اطلاعاتی آلمان نیز جایزهای به مبلغ ۵۰۰ هزار مارک (۲۵۰ هزار یورو) برای اطلاعاتی که منجر به شناسایی محل زندگی برونر شود، تعیین کردند.
رژیم حافظ اسد در تمام این مدت منکر داشتن هر گونه اطلاعاتی در مورد آلوئیس برونر شده بود.
سرانجام در سال ۱۹۸۵ برونر پس از سالها زندگی به دور از خطر در دمشق، با مجله آلمانی "بونته" گفتوگو کرد. او در این مصاحبه به همکاریاش با رژیم نازی در تعقیب و قتل یهودیان اعتراف کرد و گفت که از این کار احساس پشیمانی نمیکند.
برونر که در آنزمان ۷۲ سال داشت، در این مصاحبه چنان علیه یهودیان نفرتپراکنی کرده بود که مسئولان این مجله مجبور به انتشار نسخه سانسورشده این گفتوگو شدند.
دوسال بعد از آن یک خبرنگار اتریشی موفق به یافتن رد برونر در دمشق شد و با وی مصاحبه کرد. سخنان سراسر نفرت و نژادپرستانه آلوئیس برونر منجر به جلب توجه جامعه جهانی شد و حافظ اسد رئیسجمهور وقت سوریه را مجبور کرد برای بازگرداندن برونر به آلمان گفتوگوهایی با مقامات آلمان شرقی انجام دهد.
او در این مصاحبه از جمله به خبرنگار اتریشی گفته بود:«سلام من را به وین زیبا برسانید و خوشحال باشید که من این شهر را برای شما از شر یهودیان پاک کردم.»
اما واقعه فروپاشی دیوار و اتحاد دو آلمان ناجی برونر شد و وی به دستور حافظ اسد به مهمانخانهای دولتی در روستای "صلنفه" واقع در استان لاذقیه انتقال داده شد.
زندگی بدون یک چشم و یک دست
به نوشته اشپیگل آنلاین حدود سال ۲۰۰۰ آلوئیس برونر برای آخرین بار در یکی از هتلهای لوکس شهر دمشق دیده شد و پس از آن هرگونه ردی از وی محو شد.
برونر نه تنها از دست مأموران اطلاعاتی آلمان که به دنبال شکار چهرههای با نفوذ حزب نازی بودند، جان سالم به در برد، بلکه عملیات مأموران مخفی اسرائیل نیز برای کشتن وی نافرجام ماند. سازمان جاسوسی اسرائیل، موساد، یکبار در سال ۱۹۶۱ و یکبار در سال ۱۹۸۰ دو نامه حاوی مواد منفجره به آدرس آلوئیس برونر فرستاد. در جریان این دو سوءقصد برونر یک چشم و دست چپ خود را از دست داد.
وی تا زمان مرگ در سال ۲۰۰۹ در این وضعیت جسمانی، با ذهن و احساسی آکنده از نفرت و نژادپرستی، روزگار را پشت سر گذاشت.