خبرگزاری رویترز گزارش داده است که کشورهای ۱+۵ بنا دارند به ایران پیشنهاد دهند در ازای تعطیلکردن تاسیسات هستهای فردو، بخشی از تحریمها را لغو کنند.
رویترز نوشته است مقامهای غربی روز ۲۷ بهمن به این خبرگزاری گفتهاند که کشورهای ۱+۵ بنا دارند در جریان مذاکرات روز ۸ اسفند (۲۶ فوریه) در آلماتی قزاقستان، این پیشنهاد را به ایران بدهند که در ازای تعطیلکردن تاسیسات هستهای فردو، بخشی از تحریمها را که مانع تجارت طلا و دیگر فلزهای قیمتی میشود، لغو کنند.
به گفته مقامات غربی، این پیشنهاد «یک تغییر نسبتا مختصر» در پیشنهادهایی است که پیشتر شش قدرت جهانی در مذاکرات سه دور گذشته به ایران داده بودند.
طبق این گزارش، مقامات غربی به رویترز گفتهاند تصمیم ندارند یک پیشنهاد خیلی متفاوت به ایران ارائه دهند از جمله به این خاطر که تردید دارند ایران تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری خرداد آینده، آماده نیل به یک توافق باشند.
به نوشته رویترز، این پیشنهاد جدید، صورت تازهای از پیشنهاد سال قبل است که از ایران میخواست غنیسازی اورانیوم با غلظت بالا را متوقف کند، سوخت تولیدشده را به خارج از خاک ایران منتقل کند و تاسیسات زیرزمینی فردو در نزدیکی شهر قم را تعطیل کند.
یکی از مقاماتی که در این باره با رویترز صحبت کرده، گفته است: «پیشنهاد جدیدی که قرار است در ۸ اسفند ارائه شود، بهوضوح شبیه پیشنهاد قبلی است و راهی برای آزمودن این است که آیا ایرانیها جدی هستند یا نه.»
این مقام غربی گفته است: «ما فکر نمیکنیم که ایران دلیلی برای این که کار بیشتری بکنیم به ما داده باشد. اساسا این یک پیشنهاد بهروز شده است... از این رو ایران باید کمی بیشتر با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و همچنین درباره تاسیسات فردو همکاری نشان دهد.»
رویترز نوشته این مقامها حاضر به ارائه جزئیات بیشتری درباره پیشنهاد مذکور نشدهاند اما به گفته یکی از آنان، کشورهای ۱+۵ بنا دارند دوره زمانی برای ایران بگذارند تا مطمئن شوند که ایران فعالیت در فردو را دیرتر ازسربگیرد.
او گفته است: «ما از عبارتهای دقیقی استفاده کردهایم مثل "کاهش آمادگی فردو". این عبارتها مایه حفظ وجهه هستند.»
این مقام غربی به رویترز گفته است پیشنهاد جدید برای ایران، مبتنی بر «یک قدم از ما و یک قدم از شما» است و این قدم ۱+۵ هم «آنقدرهم بزرگ» نیست.
او تصریح کرده است این پیشنهاد گروه ۱+۵ به ایران، «جواهر تاج سلطانی» نیست.
با رفع تحریم از طلا و دیگر فلزات قیمتی، این فلزات میتوانند به عنوان راهی برای معاملات پایاپای استفاده شوند که به ایران اجازه میدهد تحریمهای اقتصادی فزاینده را دور بزند.
پیشنهاد سال گذشته کشورهای ۱+۵ به ایران، رفع تحریم از قطعات یدکی هواپیما، سوخت برای رآکتورهای پزشکی و برخی همکاریهای هستهای غیرنظامی دیگر بود.
شورای امنیت سازمان ملل با تصویب قطعنامههایی از ایران خواسته است غنیسازی اورانیوم را به تعلیق در آورد. تهران حاضر به این کار نشده و سازمان ملل تحریمهایی را علیه ایران وضع کرده است. علاوه بر این آمریکا و اروپا نیز به طور یکجانبه تحریمهای متعددی علیه ایران در پیش گرفتهاند.
با اجرای تحریمهای آمریکا و اروپا علیه ایران، طبق گزارشها صادرات نفتی ایران پس از اعمال تحریمها کاهش عمدهای پیدا کرده است.
ایران برای ۸۰ درصد از درآمدهای خود به صادرات نفت وابسته است.
تحریم نفت خام ایران از تیرماه سال جاری (اول ژوئیه سال میلادی گذشته) از سوی اتحادیه اروپا اجرایی شد. پیش از آن نیز بانک مرکزی ایران ازسوی آمریکا تحریم شده بود که به موجب آن نهادهای مالی جهانی از ارتباط با بانک مرکزی ایران منع شدند.
در حالی که تا سالهای گذشته مقامهای ایران و از جمله رهبر جمهوری اسلامی همواره بر بیاثر بودن تحریمها علیه ایران تاکید میکردند، در ماههای گذشته این مقامها بارها به تاثیر گذاری این تحریمها اشاره کردهاند.
این هفته کاترین اشتون ابراز امیدواری کرد که تهران در مذاکرات آتی از خود «انعطاف» نشان دهد.
او در نشست شورای امنیت در نیویورک گفت: «ما امیدواریم که ایران در این مذاکرات با انعطاف ظاهر شود و امیدواریم که بتوانیم به یک پیشرفت چشمگیر دست یابیم.»
پیش از آن باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، در سخنرانی سالانه خود در کنگره گفت : «رهبران ايران باید درک کنند که اکنون زمان راه حل ديپلماتيک است، چرا که ائتلاف (جامعه بينالمللی) به طور يکپارچه خواستار آن است که ايران تعهداتش را اجرا کند.»
جان کری، وزیر خارجه آمریکا نیز گفته است اکنون بر عهده ایران است که جدیت خود را در مذاکرات اتمی نشان دهد.
وزیر خارجه ایالات متحده، در یک کنفرانس خبری مشترک به همراه بان گی مون، دبیر کل سازمان ملل، گفت این دور از گفتوگوهای ایران و ۱+۵ «تنها اگر ایرانیها مصممانه برای بحث درباره پیشنهادهای واقعی به میز مذاکره بیایند، پیشرفت خواهد داشت».
جان کری در عین حال تصریح کرد: «ما در دام فرآیند تاخیر پشت تاخیر نخواهیم افتاد.»
او پیشتر هم گفته بود که اگر ايران در مذاکرات آينده با گروه ۱+۵ بر سر برنامه اتمی «جدی باشد و نگرانیها را برطرف کند»، جامعه بین المللی آماده است به چنین رویکردی پاسخ مناسب بدهد.
منبع:رادیو فردا
منبع:رادیو فردا