جشنواره جهانی فیلم گوتنبرگ که بزرگترین جشنواره کشورهای اسکاندیناوی محسوب میشود، با اهدای جوایز خود موسوم به اژدها (نشان جشنواره) به کار خود پایان داد.
روزهای خوب فیلمساز کرد
شاید کسی باورش نمیشد که هشام زمان، فیلمساز کرد عراقی که سال قبل برای فیلم «پیش از باران» برنده جایزه اصلی جشنواره گوتنبرگ به ارزش یک میلیون کرون (حدود صد هزار یورو) شده بود، امسال هم برنده این جایزه شود.
«نامه به پادشاه» فیلم کم خرج زمان که به شکلی شبه مستند ساخته شده، احوال پناهجویان مختلفی را روایت میکند که هر یک آرزوها و خواستههای خاص خود را دارند.
زمان به هنگام دریافت جایزهاش به شوخی قول داد که سال بعد هیچ فیلمی در جشنواره گوتنبرگ نداشته باشد و تنها به عنوان یک تماشاگر یا داوطلب برای انجام کارهای جشنواره با آن همکاری کند.
اژدهایی که بزرگ شد
امسال در سی و هفتمین دوره جشنواره گوتنبرگ، پانصد فیلم به نمایش گذاشته شد. در سال ۱۹۷۹ زمانی که جشنواره فیلم گوتنبرگ با نمایش هفده فیلم در سه سالن سینما افتتاح شد، شاید کسی گمان نمیکرد که این جشنواره به مهمترین جشنواره سینمایی کشورهای اسکاندیناوی و از جهت کمی به یکی از بزرگترین جشنوارههای اروپا بدل شود.
سپیده ستارهشناس
در بخش بهترین فیلمهای مستند کشورهای اسکاندیناوی، فیلمی نامزد دریافت جایزه اژدها شده بود که شخصیت اصلی آن یک ایرانی است: «سپیده» فیلمی از یک مستندساز دانمارکی با نام بریت مدسن که شخصیت اصلی آن یک دختر نوجوان ایرانی است به همین نام.
سپیده دختری است که در یک خانواده فقیر در یک روستا در ایران زندگی میکند و تنها یک خواست دارد: اینکه ستارهشناس شود.
عشق او به ستارهشناسی دستمایهای میشود تا با موقعیت زنان و خواستهای آنها دریک جامعه بسته روبهرو باشیم، جایی که سپیده از سوی عمویش هم تهدید میشود، اما قصد دارد به هر شکل در پی خواستاش باشد.
همجنس گرایان سوئدی به روایت فیلمساز ایرانی
نسرین پاک خو که در ایران پیش از انقلاب به عنوان بازیگر تئاتر فعالیت داشت، پس از انقلاب به سوئد مهاجرت کرده و در این سالها به فیلمسازی پرداخته است.
آخرین فیلم او با نام «آواز رنگین کمان» مستندی است درباره همجنس گرایان و ترنسکشوآلها.
فیلمساز شخصیتهای مختلفی را جلوی دوربین قرار میدهد و هر یک از آزار و اذیتها و مشکلاتی که چند دهه قبل بخاطر گرایش جنسیشان در سوئد تجربه کردهاند، سخن میگویند.
پاک خو به سراغ جوانها نمیرود و تنها سالمندانی را انتخاب میکند که داستانهای زیادی از ممنوعیتهای دوران خودشان به زبان میآورند.
فیلم سعی دارد خوشیها و حسرتهای شخصیتهایش را با تماشاگر قسمت کند؛ در صحنههایی موفق است و میتواند تماشاگر را با شخصیتهای غریب خود همراه کند، اما گاه به تکرار میرسد (به ویژه در نیمه دوم).
توجه به سینمای ایران
شهر گوتنبرگ ایرانیهای زیادی دارد که شاید همین امر موجب شده سوئدیها شناخت بیشتری نسبت به ایران داشته باشند و از فیلمهای ایرانی جشنواره استقبال کنند.
جشنواره گوتنبرگ در دو دهه اخیر، هر سال فیلمهایی از سینمای ایران را به نمایش گذاشته است.
امسال این جشنواره میزبان پنج فیلم ایرانی بود: گس (کیارش اسدیزاده)، دربند (پرویز شهبازی)، قاعده تصادف (بهنام بهزادی)، گذشته (اصغر فرهادی) و پرده (جعفر پناهی و کامبوزیا پرتوی).
مریم مقدم و ممنوع الخروجی در ایران
مریم مقدم بازیگر «پرده»، زمانی که پس از نمایش این فیلم در جشنواره برلین سال قبل، به تهران بازگشت ممنوع الخروج شد، بیآنکه توضیحی درباره این موضوع به او داده شود.
نمایش پرده در جشنواره گوتنبرگ که شهری است که مریم مقدم سالهای زیادی از عمرش را در آن گذرانده، باعث شد تا گروههای مدافع حقوق بشر در بیرون از سالن سینما برای رفع محدودیت این بازیگر امضا جمع کنند و خواستار لغو این حکم شوند.
نمایش پرده در این جشنواره همزمان با ممنوعالخروجی بازیگرش که شهروند سوئد محسوب میشود، بازتاب گستردهای در مطبوعات و رسانههای این کشور داشت.
منبع:رادیو فردا