روزنامه قانون از وجود «یک میلیون کودک بی شناسنامه» در ایران خبر داده و نوشتهاست: «یک میلیون کودک بی شناسنامه یعنی یک میلیون کودک محروم از تحصیل، درمان و هرگونه حمایت اجتماعی و بهداشتی آنهم به جرم تولد از پدری غیر ایرانی. ازدواج دختران ایرانی با مردانی خارجی آثار و تبعات زیانباری در پی دارد به خصوص اگر این ازدواجها ثبت قانونی نشده باشند.»
این روزنامه از قول ابوالفضل ابوترابی عضو کمیسیون قضائی مجلس شورای اسلامی نوشتهاست: «ما در ایران حدود یک میلیون کودک داریم که مادرانشان ایرانی هستند و در ایران به دنیا آمده داخل ایرانند و بیرون از ایران نرفتهاند. این فرزندان هویتی غیر از ایرانی ندارند. ما مسئولیم که تکلیف این فرزندان را مشخص کنیم اما همچنان این یک میلیون کودک بلاتکلیف رها شدهاند.»
روزنامه قانون تاکید کردهاست که اغلب این کودکان حاصل ازدواج زنان ایرانی به ویژه با اتباع افغانستان یا برخی از کشورهای عربی هستند و «اکثریت این ازدواجها در مناطق دور افتاده روستایی با مهاجران افغان انجاممیشود و نبود اطلاعات دقیق حقوقی این ازدواجهارا با مشکلاتی چون ناتوانی در ثبت قانونی ازدواج همراهمیکند.»
ابوالفضل ابوترابی عضو کمیسیون قضائی مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با روزنامه قانون از «ازدواج زنان ایرانی با اتباع بیگانه بدون ثبت رسمی» انتقاد کرده و گفتهاست: «برخی از زنان و دختران ایرانی ناآگاهانه تن به چنین ازدواجهایی میدهند اما برخی از آنها هم آگاهانه این ازدواجها را میپذیرند زیرا شرایط زندگی آنها را وادار به این امر میکند.»
این عضو کمیسیون قضایی مجلس با اشاره به «بازگشت مهاجران و بلاتکلیفی زنان و فرزندان ایرانی»، گفتهاست: بسیاری از این ازدواجها «با وجود چندین فرزند منجر به طلاق با تابعیت نامعلوم میشود» و خانوادههای ایرانی «باید بدانند که اگر زنان ایرانی بدون توجه به قوانین و مقررات و مشاورههای حقوقی اقدام به چنین ازدواجهایی کنند با برخی مشکلات حقوقی مواجه خواهند شد. نبود ضمانتنامه قانونی و رسمی برای پایبندی زوج به ادامه زندگی و پرداخت نفقه، نامشخص بودن وضع حضانت و قیمومیت فرزندان در صورت فوت زوج یا زوجه یا هردوی آنها، بلاتکلیفی وضع هویتی فرزندان آنان از جمله این مشکلات است.»
به گفته ابوالفضل ابوترابی درباره تعیین تکلیف کودکان بی شناسنامه پیشتر در مجلس شورای اسلامی «طرحی وجود داشت اما چون بار مالی داشت باید دولت مجوز میداد اما هیات وزیران با این موضوع موافقتی نکردند»، درحالی که «این فرزندان دچار آسیبهای فراوانی از نظر اجتماعی و فرهنگی میشوند به خصوص در تحصیل این کودکان مشکل ایجاد میشود به همین دلیل از وزیر اطلاعات در این رابطه سوال کردم که دلیل مخالفتشان چیست اما چیزی [پاسخی] مطرح نشد.»
این نماینده مجلس به روزنامه قانون گفتهاست: «اطلاع رسانی بیشتر و تبلیغات گسترده رسانهها برای به تصویر کشیدن آثار و تبعات ناشی از ازدواجهای غیررسمی ضرورت دارد»، زیر آثار اجتماعی چنین ازدواجهایی «باعث بروز ناهمگونی فرهنگی در زندگی مشترک شده و نتایج زیانبار اجتماعی به همراه دارد.»
فریده غیرت وکیل پایه یک دادگستری و حقوقدان هم درباره «ندادن شناسنامه بهتعدادی از کودکان ایرانی» به روزنامه قانون گفتهاست: «در قوانین ما چون بحثی در رابطه با ولایت فرزند وجود دارد و فرزند تحت ولایت پدر است در این نوع ازدواج این فرزند نمیتواند شناسنامه دریافت کند. زمانی که زن با مرد غیر ایرانی ازدواج میکند ممکن است یک تابعیت مضاعف پیدا کند اما طبق قوانین ایران این زن، فرزندش باید تابع پدر باشد.»
این حقوقدان با اشاره به اینکه براساس قوانین فعلی ایران کودکان بی شناسنامه باید «بعد از سن بلوغ ۱۸ سالگی» تابعیت خود را انتخاب کنند، گفتهاست: عدم صدور شناسنامه برای فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی آسیبهای بسیاری دارد از جمله اینکه «فرزندان این ازدواجها به دلیل نداشتن شناسنامه قادر به تحصیل نخواهند بود، و بیسوادی مشکل اصلی کودکان حاصل از چنین ازدواجهایی است.»
روزنامه قانون همچنین از قول فریده غیرت نوشتهاست: درحالی که بزای فرزندان حاصل ازدواج زن ایرانی با اتباع خارجی که در ایران به دنیا میآیند دستکم تا ۱۸ سالگی شناسنامه صادر نمیشود، «زمانی که یک زن خارجی وارد ایران میشود و فرزندش در خاک ایران به دنیا میآید، به فرزند این خانم تابعیت ایرانی تعلقمیگیرد. در قوانین ما قانون مسئله خاک مطرح میشودکه قانون خاصی است و تابعیت و شناسنامه ایرانی را به او میدهند.»
منبع:رادیو فردا