دویچه ووله- در برخی از برجهای خیابانهای شمال تهران چندین میلیون نفری٬ درهایی وجود دارند که وقتی به رویتان گشوده شوند٬ به دنیای پوکربازهای حرفهای وارد میشوید. البته این درها به روی هر کسی گشوده نیست. محمد اما یکی از آنهاست که درها با اسمش باز میشوند. او کل تعداد کسانی را که به این کازینوها راه دارند "نهایتاً ۱۰۰ نفر" میداند: «متعلق به حلقه محدودی است که جامعه از آن بیاطلاع است.»
کازینوهای مجلل زیرزمینی تهران در حالی به فعالیت مشغولاند٬ که بر اساس قوانین جزایی ایران همهی افرادی که در خرید و نگهداری "آلات قمار"٬ ایجاد فضای آن و "مبادرت به آن" دخیل هستند مجرم شناخته میشوند و جرایم نقدی٬ شلاق و زندان در انتظار آنهاست.
محمد (نام مستعار) در گفتوگو با دویچه وله فارسی میگوید که "به دلیل ممنوعیت قانونی٬ این پدیده که مورد نیاز همه جوامع است٬ به صورت زیرزمینی در ایران رشد کرده است." او تعداد این کازینوها را که صرفنظر از جمعهای دوستانه و خانوادگی به صورت حرفهای مشغول فعالیت هستند٬ حدود ۱۰ کازینو در تهران میداند. محمد میگوید: «از بچههای ۲۳- ۲۴ ساله میآیند تا آدمهای ۷۰ ساله که دوران بازنشستگیشان را میگذرانند و تعداد آنها از بقیه بیشتر است٬ آدمهایی که زن و بچهشان را فرستادهاند "آن طرف" و تفریحشان همین است.»
او تاکید میکند "تفریح دیگری اینجا وجود ندارد."
رقمهای میلیونی جا به جا شده روی میزها
تفریحی که محمد میگوید افراد راهیافته به کازینوهای تهران به دنبال آن هستند کمخرج نیست. به گفته او افراد " به محض ورود ۱۰ میلیون تومان ژتون میخرند٬ و در سه چهار ساعت بازی روی میزی که ۱۰ نفر دور آن هستند دست کم ۲۰۰ میلیون تومان جا به جا میشود." او میگوید: «خب همین برای یکسری از بچهها هم که به امید پولدار شدن میآیند وسوسهانگیز است چون حجم زیادی از پول جابهجا میشود.»
اما جدا از آن دسته از افراد که "برای پولدار شدن" سر میز پوکر میآیند٬ یک دسته دیگر هم هستند که به صورت برنامهریزی شده "به دنبال کسب و کارند." محمد میگوید: «آنهایی که جا را گرفتهاند٬ و نوشیدنی میدهند و مدیریت میکنند کارشان این است.»
به گفته محمد آنچه مرسوم است این است که "صاحب کازینو" از هر میز در طی چهار پنج ساعت بازی پنج میلیون تومان میگیرد که "حداقل اگر دو بار در روز آنجا بازی شود٬ روزی ۱۰ میلیون تومان درآمد برای جایی که روزانه شاید تنها یک میلیون تومان هزینه داشته باشد حاصل میشود."
او میگوید در این کازینوها "آن برداشت عمومی که قمار خانمانسوز است" درباره همه صدق نمیکند ٬"توی این محافل یکسری میبازند٬ یکسری بیچاره میشوند٬ اما یکسری میبرند."
مردان و زنانی که پوکر حرف اول را برایشان میزند
بنا بر مشاهدات محمد حدود پنج درصد کسانی که برای بازی به کازینوهای تهران میآیند زن هستند. او میگوید در این کازینوها که در خیابانهای فرشته٬ نیاوران و برخی دیگر از خیابانهای پرقیمت تهران هستند٬ نه مصرف الکل بالاست نه از این کازینوها برای سکس استفاده میشود. او میگوید: «کسانی که میآیند پوکربازند.»
البته او از ساختمانهای دیگری حرف میزند که یا محل پارتیهای شبانه به سبک "نایت کلابهای اروپا" است و یا در آنها استخر مختلط که زن و مرد میتوانند با هم شنا کنند برقرار است. اما در کازینو٬ پوکر است که حرف اول را میزند.
کازینوها اگرچه در برخی شهرهای دیگر ایران هم دایرند اما به گفته محمد تعداد آنها محدود است٬ "پول روی میزها هم نهایتاً ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان میشود و در کل ۱۰ تا ۱۵ نفر بیشتر دخیل نیستند."
او میگوید "سطح کلان" قضیه در پایتخت جریان دارد.
از جمعهای دوستانه تا جبران بیکاری
آنچه محمد به عنوان پوکر میشناسد و برای آن به قلب گرانقیمتترین پاتوقهای قمار سر میکشد٬ بخش حرفهای ماجرا است. مریم (اسم مستعار) اما یکی از زنان جوانی است که پوکر حتی گاهی به تفریح هر شبش تبدیل میشود. بازی پوکر او را نه به کازینوهای برجهای تهران٬ که البته به آنها راهی ندارد٬ بلکه به مجالس دوستانه میکشاند.
او اگرچه از کازینوهای شمال شهر باخبر است اما میگوید که بیشتر از پوکر دور هم جمع شدنهای دوستانه است که برایش اهمیت دارد. با اینهمه به "اعتیادآور" بودن بازی اشاره میکند و میگوید: «همیشه اول از شبهای آخر هفته شروع میشود اما بعد گاهی به پنج شب در هفته هم میکشد.»
رقمی که به گفته او در این جمعهای دوستانه روی میز گذاشته میشود اندک است: «هر کسی ۵۰ هزار تومان یا حتی کمتر ژتون میخرد٬ و بازی میکند و معمولاً برندهها هم پول را برای خرج غذا و مشروب به صاحبخانه میدهند یا پول بقیه را برمیگردانند.»
او تاکید میکند همین جاست که تفاوتها مشخص میشود: «پوکربازهای حرفهای روی این رقمها اصلاً بازی نمیکنند.» مریم هم اگرچه روی دوستانه بودن جمعهایی که خود میشناسد تاکید دارد٬ اما میگوید که بعضی از دوستانش که شغلی ندارند با رقمهای به نسبت پایین "مثلا ۲۵۰ هزار تومان برای ورودی"٬ در خانه خود بساط بازی را برقرار میکنند تا خرج زندگی را درآورند.
بازی پوکر، یکی از محبوبترین بازیهای با ورق در جهان است
همه جور اطلاعات و امکانات در اینترنت
دسترسی به بساطی که به گفته مریم یک میز گرد است و تعدادی ژتون٬ میتواند دردساز شود چرا که خرید و فروش آنچه به عنوان آلات قمار شناخته میشود بر اساس قوانین ایران ممنوع است.
مریم که خود در تهران زندگی میکند میگوید ژتونها را معمولاً افراد از خارج از ایران تهیه میکنند و به گونههای مختلف به داخل کشور میآورند. با اینهمه یک جستجوی ساده اینترنتی اطلاعات متفاوتی از نحوه دسترسی به ژتون در کشور و قیمتهای آنها به دست میدهد.
سایت "انجمن پوکربازها"ی ایران نیز انواع اطلاعات از آموزش گام به گام سطوح مختلف بازی پوکر تا امکان خرید و فروش پولهای اینترنتی برای بازی آنلاین را در اختیار کاربران قرار میدهد.
«اینجا همه چیز قیمت دارد»
در حالی که انتظار میرود فعالیتهای اینترنتی با اطلاعات لازم در شبکه از امنیت کافی برخوردار باشد٬ در کازینوهای زیرزمینی تهران "شناخت" اصل اول برای امنیت است. محمد میگوید: «این افراد یا همگی همدیگر را میشناسند یا با کسی که بقیه را میشناسد به داخل میآیند.» او نتیجه میگیرد: «بنابراین همه آدمها معرفیشده و شناختهشدهاند.»
او که میگوید این فضاها "معمولا امن است٬" ادامه میدهد: «اتفاقهایی هم که به ندرت میافتد یکسری از بین خود آدمها لابد به دلایلی میروند و مکان را لو میدهند.»
محمد البته به رعایت یکسری نکات برای کمخطر کردن وضعیت اشاره میکند: «اینکه اجازه نمیدهند خانم بیاید الکی بچرخد برای این است که ریسک بالا میرود. برای این کارها جاهای دیگری وجود دارند.»
یکی دیگر از اقداماتی که از نظر محمد برای افزایش امنیت در این کازینوهاست٬ استفاده از کارگران بنگلادشی در آنهاست.
محمد میگوید: «یکسری کارگر بنگلادشی در این کازینوها کار میکنند که غیرقانونی در ایراناند.» او میگوید: «آنها هم با فرهنگ کازینو آشنایی دارند و هم چون خودشان جواز کار ندارند٬ نمی توانند بروند لو بدهند. در صورتی که یک کارگر ایرانی ممکن است اگر روزی ۵۰ هزار تومان دستمزد بگیرد اما ببیند در این خانهها میلیاردی پول جا به جا میشود برود لو بدهد.»
مریم اما میگوید که "امکان ندارد" دستگاههای امنیتی در جریان برجها نباشند. او میگوید فقط "اینجا همه چیز قیمت دارد٬" و اضافه میکند که "لابد تا وقتی قیمتها به خوبی پرداخته شوند میزها سرجایشان هستند."