صفحه نخست
سیاست
محمود مشهودي در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) ـ گفت: شخصي از اهواز به نام "علوان الشويع" معروف به "ابوشهلا" اهل اطراف شوش علاقه فراواني به جمعآوري الحان موسيقي محلي داشت. او شعرها، الحان، داستان‌ها و تمام چيزهايي كه در حال نابودي بودند را جمعآوري كرد.
او ادامه داد: علوان لحني را خواند كه در آن از تمام لحن‌هاي اين منطقه استفاده شده است. او شروع به خواندن اشعار شاعران قبل از خود كرد. در اين لحن هم حالت موسيقي به كار برده ميشود و هم يادي از شاعران گذشته ميشود.
اين پژوهشگر درباره لحن علواني اظهار كرد: به اندازه‌اي اين لحن زيبا و حزين بود كه همه اين لحن را به اسم علوان شناختند. موسيقي عربي در استان به دو دسته كلاسيك يا مقامي و موسيقي ريفي يا محلي تقسيم ميشود. لحن علواني جزو موسيقي‌‌هاي محلي استان عربستان(خوزستان) است.
مشهودي بيان كرد: "حسن اگزار" يكي از بزرگترين نوازندگان رباب بود و زنده نگه داشتن لحن علواني برعهده او بود. او بر اين باور بود كه اين لحن متعلق به علوان نبود بلكه متعلق به قومي به نام عموري‌ها در جنوب ايران بود و علوان اين لحن را زنده نگه داشت.
وي، با بيان اين كه همه اعتقاد دارند كه علوان بار ديگر اين لحن را احيا كرد، خاطرنشان كرد: اين لحن با سازي به نام "رباب" نواخته ميشود. رباب سازي مانند كمانچه است اما از ساده‌ترين چيزها ساخته ميشود. اين ساز در كشورهاي امارات، كويت، بحرين و عراق هم استفاده ميشود. چون اهوازي‌هاي آن زمان تنگ‌دست و همگي كشاورز بودند قدرت تهيه ساز را نداشتند و با قوطي‌هاي حلبي، چوب، دم اسب و ريسمان‌هاي برگ نخل ساز رباب را مي‌ساختند و شرع به نواختن آن مي‌كردند.
او، با بيان اين كه اين ساز حزن زيبايي دارد، افزود: نوازندگان اين ساز آوازهايي مي‌خواندند. اين آوازها كه به پنج درجه مي‌رسد به "طور" معروف شد. اين لحن نه تنها در استان عربستان(خوزستان)توسط خواننده‌هايي مانند حسن معشوري، سامر زرگاني، ادريس و علي رشداوي خوانده مي‌شد بلكه در كشور عراق هم توسط خواننده‌هايي مانند داخل حسن و سلمان منكوب استفاده مي‌شد.
مشهودي بيان كرد: يحيي جابري، خواننده موسيقي محلي عراق، درباره "طور" در يكي از مقاله‌هاي خودش در مجله حيات ـ چاپ كشور سوريه ـ مي‌گويد: "من براي تحصيل در سوريه بودم. عده‌اي از دانشجويان اهوازي نغمه‌اي را مي‌خواندند كه براي من خيلي زيبا بود اما شبيه هيچ يك از الحان كشور عراق و ديگر كشورهاي عربي نبود. از آن‌ها پرسيدم اين چه لحني است؟ آن‌ها گفتند اين لحني به نام "علواني" است كه به نام سازنده آن "علوان" معروف است."
او ادامه داد: اين لحن در كشور كويت نيز توسط شخصي به نام عبدالله فضاله، يكي از خوانندگان قديمي و مشهور كويت، خوانده مي‌شد. او لحن "علواني" را در كويت و بحرين رواج داد.
اين پژوهشگر موسيقي عربي خاطرنشان كرد: در بعضي از سايت‌ها اين لحن را به لحن "اميري" تشبيه كرده‌اند كه حقيقت ندارد.
مشهودي اضافه كرد: اين "طور" از مقام حجاز و مقام "بيات" تشكيل شده كه درجه سوم آن ربع پرده و نيم پرده مدام كم ميشود و حالت خاصي به وجود مي‌آورد كه در هيچ كدام از موسيقي‌‌هاي كشورهاي عربي و ايران ديده نمي‌شود و تنها گوشه شوشتري در دستگاه همايون ايران به آن شبيه است و در ميان مقام‌ها هم شباهت زيادي به مقام "حجاز" دارد.
وي افزود: در بعضي از سايت‌هاي اينترنتي مي‌گويند كه لحن علواني مربوط به اهواز نيست و يك لحن جديد نيست. بايد مراقب باشيم بلايي كه بر سر ديگر ساز‌هاي ايراني آمد بر سر لحن "علواني" نيايد چراكه زمزمه‌هایی مبني بر اين كه اين لحن مربوط به جنوب عراق است و متعلق به اهواز نيست به گوش مي‌رسد كه البته صحت ندارد. من از مسؤولان تقاضا دارم قبل از اين كه دير بشود "علوانی" را ثبت ملي كنند.
