صفحه نخست
سیاست
رادیو فردا- برای نخستین بار در تاریخ نزاع اسرائیلی- فلسطینی نوع تازه‌ای از راکت‌هایی که در دست شبه‌نظامیان فلسطینی است و اسرائیل با اطمینان آنرا «راکت‌های ایرانی» می‌نامد، به سوی منطقه تل آویو در مرکز اسرائیل شلیک شد هرچند که به زمین اصابت نکرد.
شامگاه پنجشنبه بیست و پنجم آبان/ پانزدهم نوامبر برای نخستین بار پس از بیست سال آژیر خطر حمله راکتی و موشکی، در تل آویو و سایر شهرک‌های اطراف آن طنین‌افکن شد.
اگر بیست سال پیش در حمله عراق درزمان حکومت صدام حسین به تل آویو، ۳۹ فروند موشک زمین پایه اسکاد به اسرائیل شلیک کرد، اما تاکنون سابقه نداشت که راکتی که شبه‌نظامیان فلسطینی شلیک می‌کنند، به سوی تل آویو که شهر متروپولیتن و مرکز تجاری و اقتصادی اسرائیل است، شلیک گردد.
صدای آژیر خطر در غروب پنجشنبه افزون بر شهر تل آویو، در شهرهای دیگر اقماری آن مانند «ریشون لتصیون» طنین‌افکن شد. در پی این حادثه، زندگی در مرکز اسرائیل تا حدی مختل شد و بسیاری از مردم که از بیم حملات راکتی جنوب اسرائیل را رها کرده و به مرکز کشور خود رفته بودند، صدای آژیر خطر را باز هم شنیدند.
سخنگوی ارتش اسرائیل گفت که راکت‌هایی به سوی مرکز اسرائیل (که در اصطلاح این کشور «گوش‌دان» نامیده می‌شود و منظور شهرک‌های اقماری پیرامونی تل آویو است) شلیک شده اما به زمین اصابت نکرده است. ارتش ادعای فلسطینی‌ها را که راکت‌ها به تل آویو اصابت کرده است، قاطعانه رد می‌کند.
راکت‌های فجر ۵
رسانه‌های اسرائیل گزارش داده‌اند که دو فروند راکت «فجر۵» به درون آب‌های دریای مدیترانه وارد شده است و لذا، عواقب جانی یا خسارت مالی نداشته است.
راکت‌های «فجر ۵» در حالی به آب‌های دریای مدیترانه اصابت کرده است که اهود باراک وزیر دفاع اسرائیل در ساعات اولیه این عملیات نظامی گفته بود که در بمباران‌هایی هوایی این کشور بخش مهمی از انبارهای «فجر ۵» حماس منهدم شده است.
شهروندان اسرائیلی در پناهگاه
شبکه تلویزیونی «الاقصی»، تلویزیون رسمی حماس در غزه، فیلم لحظه شلیک راکت‌ها را پخش کرد. در زیرنویس این فیلم نوشته شده بود «فجر ۵» به سوی تل آویو شلیک می‌گردد؛ این امر می‌تواند اذعان تلویحی حماس به برخورداری از این نوع راکت‌ها باشد.
تا چندی پیش کار‌شناسان نظامی بر این باور بودند که تنها حزب الله در لبنان از این نوع «راکت‌های ایرانی» برخوردار شده است که می‌تواند از لبنان نیز به سوی تل آویو
شلیک شود.
نظامیان ارشد اسرائیل در ماه‌های گذشته مدعی بودند که ایران با بهره‌گیری از هرج و مرج دو سال اخیر در صحرای مصری سینا، از راه تونل‌های زیرزمینی میان مصر و غزه، راکت‌های پیشرفته ساخت ایران را به غزه منتقل کرده است؛ برپایه گزارش‌های منتشر شده، اسرائیل ماه گذشته نیز با حمله به کارخانجات صنایع نظامی سودان، در صدد قطع ارتباط ادعا شده میان ایران با گروه‌های فلسطینی غزه بود. به باور
اسرائیل کاروان‌های متعدد حامل راکت‌های پیشرفته از راه سودان و سپس مصر، به غزه رسیده است.
حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان شامگاه پنجشنبه در سخنانی غیر مترقبه تایید کرد که راکت‌های «فجر» در دست «مقاومت» است. حسن نصرالله گفت: «وجود فجر تحولی در نبرد مقاومت علیه صهیونیسم است و نیروهای مقاومت یک بار دیگر تل آویو را غافلگیر کرده‌اند.»
فراخوان نیروهای احتیاطی
سخنگوی ارتش اسرائیل شامگاه پنجشنبه اعلام کرد که فراخواندن ۳۰ هزار نفر از نیروهای نظامی دوره ذخیره برای اعزام احتمالی به باریکه غزه، در دست بررسی است.
در شبانه‌روز نخست این تنش نیز هزاران نفر دیگر از نیروهای دوره احتیاط ارتش فراخوانده شدند و شواهد حاکی است که ستون‌هایی از خودروهای نظامی اسرائیلی روز پنجشنبه در حال رفتن به سوی جنوب اسرائیل بوده‌اند؛ این خودرو‌ها و نیرو‌ها در کمربند پیرامونی غزه مستقر شده‌اند.
به گزارش رادیوی اسرائیل، نیروی هوایی این کشور در شامگاه پنجشنبه بیست هدف وابسته به تشکل‌های مسلح فلسطینی را دربخش‌های شمالی و جنوبی غزه، و نیز اهدافی را در خود شهر غزه، بمباران کرد.
اسرائیل همچنین می‌گوید که در دو روز این رخداد‌ها، ۲۷۴ فروند راکت از غزه به اسرائیل شلیک گردیده که یکصد و پنج فروند آن از سوی سیستم‌های «گنبد آهنین» شکار شده ا ست.
دور تازه بحران از هفته گذشته و زمانی آغاز شد که یک راکت ضد تانک از نوع «کورنت» از غزه به یک خودروی نیروهای اسرائیلی در این سوی مرز شلیک شد و چهار نظامی را زخمی کرد.
واکنش هوایی وسیع اسرائیل به این اقدام بود که موج جدیدی از حملات راکتی شاخه‌های نظامی تمامی سازمان‌های مسلح فلسطینی را در پی آورد.
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل چهارشنبه شب در یک نشست خبری گفته بود که کشورش با تداوم حملات راکتی «کنار نخواهد آمد».
اهداف مورد نظر اهود باراک
اهود باراک وزیر دفاع اسرائیل نیز در کنار نخست وزیر کشورش، هدف‌های تعیین شده از عملیات «ستون ابر» را از این قرار اعلام کرد: «تقویت توان بازدارندگی اسرائیل، وارد کردن لطمه شدید به ناوگان راکتی تشکل‌های ستیزه جو، وارد کردن صدمه‌ای دردناک به حماس»؛ باراک همچنین گفت: «هر نوع حمایت لازم از ارتش فراهم خواهد شد.»
ایسرائل کاتز یک وزیر دولت اسرائیل که تند‌ترین اظهارات را در دور جدید حملات علیه فلسطینی‌ها در این بحران بیان کرده است، پنجشنبه گفت که سران حماس و از جمله اسماعیل هنیه «ممکن است که در بانک عملیاتی هدف‌های اسرائیل» قرار گیرند. همین وزیر گفته بود که خون یک طفل اسرائیلی که زخمی شده «بیشتر از خون همه مردم غزه اهمیت دارد و اگر لازم باشد، کاری می‌کنیم که همه اهالی غزه به صحرای سینا فرار کنند».
تلفات دو طرف
در طول روز پنجشنبه سه شهروند اسرائیلی در طبقه چهارم یک ساختمان در شهرفقیرنشین «کریات ملاخی» در جنوب اسرائیل در حالی که از پشت پنجره راکت پرانی‌ها را نگاه می‌کردند، هدف قرار گرفته و کشته شدند. تاکنون کشته شدن چند اسرائیلی با یکدیگر در یک نقطه بر اثر راکت پرانی‌ها کمتر سابقه داشته است.
در حملات هوایی روز پنجشنبه اسرائیل به غزه نیز ۱۵ نفر کشته شدند که دستکم هشت نفر آنها غیر نظامی بوده‌اند؛ سازمان‌های مسلح کشته شدن هفت عضو خود را تایید کردند.
سران سیاسی حماس و فرماندهان شاخه‌های نظامی گروه‌های مختلف فلسطینی و نیز شمار زیادی از سران سیاسی حماس و کادرهای سیاسی تشکل‌های دیگر، از بیم واکنش اسرائیل، خود را پنهان کرده و تلفن‌های همراه خود را نیز برای جلوگیری از احتمال تعقیب، خاموش کرده‌اند. بسیاری از کشتن‌های سران حماس با به صدا درآمدن زنگ تلفن همراه‌شان صورت گرفته بود.
ابو عبیده سخنگوی شاخه نظامی حماس پنجشنبه در یک بیانیه در غزه گفت: «دشمن صهیونیستی می‌داند که عملیات را چگونه آغاز کرده است اما نمی‌داند که پایان آن چگونه خواهد بود.»
شبکه دوم تلویزیون اسرائیل پنجشنبه شب در گزارشی مدعی شد که در این روز در یک حمله هوایی به نزدیکی اقامتگاه اسماعیل هنیه، نخست وزیر دولت حماس، یک خودروی محافظ اقامتگاه او لطمه دیده است. خبرنگار شبکه الجزیره در غزه این گزارش را تایید کرد و گفت که یک آتش سوزی نیز در نزدیکی اقامتگاه غزه در پی این حمله، رخ داده است.
در همین حال، اسماعیل هنیه که وزیر اسرائیلی او را آشکارا به کشتن تهدید کرد، شامگاه پنجشنبه در یک پیام ضبط شده ویدیویی گفت: «خون پاک احمد الجعبری بیهوده بر زمین ریخته نشد.»
آقای هنیه با گفتن اینکه «فتنه جدید نشان وحشت دشمن صهیونیستی است»، ضمن سپاسگزاری از یاری‌های مصر، از محمد مرسی رییس جمهوری جدید مصر درخواست کرد که مرز مصر با غزه را برای همیشه گشوده نگاهدارد؛ درخواستی که تاکنون مصر از آن خودداری کرده است.
تحرکات دیپلماتیک مصر و ترکیه
مصر که از شامگاه چهارشنبه و ساعتی پس از کشته شدن فرمانده شاخه نظامی حماس، بلافاصله سفیر تازه اعزام شده خود به اسرائیل را از غزه به قاهره بازگرداند، برنامه‌ریزی کرده است که نخست وزیر خود را روز آدینه به غزه بفرستد تا از نزدیک اوضاع را بررسی کند.
شبکه اول تلویزیون اسرائیل نیز این احتمال را مطرح کرده است که رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه که جمعه برای یک دیدار رسمی به قاهره می‌رسد، بخواهد که برای همبستگی با فلسطینی‌های غزه، همراه با مقامات مصری به بازدید از غزه اقدام کند؛ احمد داوود اوغلو وزیرخارجه ترکیه پنجشنبه قاطعانه اسرائیل را نکوهش کرد و تاکید نمود که ترکیه برای تقبیح اسرائیل در نهادهای بین‌المللی تلاش خواهد کرد.
فلسطینی‌ها و کشورهای عرب از شورای امنیت و نهادهای جهانی برای پشتیبانی از فلسطینی‌ها و ایجاد فشار بر اسرائیل برای قطع حملات هوایی علیه غزه درخواست کرده‌اند. جامعه جهانی از طرفین خواسته است که شکیبا باشند ضمن آنکه کشورهای غربی حامی اسرائیل، مانند آمریکا، فرانسه و بریتانیا حملات راکتی به اسرائیل را مسبب این وضعیت دانسته‌اند. فرانسوا اولاند رییس جمهوری فرانسه شامگاه پنجشنبه در تماس تلفنی با نخست‌وزیر اسرائیل از او خواست که عملیات نظامی این کشور پایان گیرد.
در سراسر کشورهای عرب در طول روز پنجشنبه تظاهرات ضد اسرائیلی در جریان بود. اسلامگرایان ترکیه نیز در واکنش‌های سریع به حملات نظامی اسرائیل، با برگزاری تجمع‌های اعتراضی علیه اسرائیل، از دولت خود خواستند که از سازمان‌های بین‌المللی و نفوذ منطقه‌ای و جهانی این کشور برای وادار کردن اسرائیل به قطع حملات هوایی به غزه، بهره گیری کند.
پیکر احمد سعید خلیل الجعبری فرمانده شاخه نظامی حماس ظهر پنجشنبه با حضور هزاران نفر از مردم غزه تشییع شد و در کنار مزار شیخ احمد یاسین و عبدالعزیز الرنتیسی و سایر سران حماس که در سال‌های گذشته از سوی اسرائیل کشته شده‌اند، خاک گردید.
حماس اعلام کرد که مروان عیسی که تا پیش از این معاون الجعبری محسوب می‌شد، فرماندهی شاخه نظامی حماس را در دست گرفته است.
اسرائیل نام «ستون ابر» را برای عملیات نظامی جدید خود علیه غزه انتخاب کرده است؛ «ستون ابر» یک اصصلاح برگرفته از تورات است که ظاهر شدن پروردگار بر حضرت موسی است.
پس از عملیات سه سال و نه ماه پیش اسرائیل در غزه که «سرب مذاب» نامگذاری شده بود و به کشتار و ویرانی‌های وسیعی انجامید، تاکنون چنین تنش نظامی جدی در دو سوی مرز رخ نداده بود.
تا چندی پیش کار‌شناسان نظامی بر این باور بودند که تنها حزب الله در لبنان از این نوع «راکت‌های ایرانی» برخوردار شده است که می‌تواند از لبنان نیز به سوی تل آویو
شلیک شود.
نظامیان ارشد اسرائیل در ماه‌های گذشته مدعی بودند که ایران با بهره‌گیری از هرج و مرج دو سال اخیر در صحرای مصری سینا، از راه تونل‌های زیرزمینی میان مصر و غزه، راکت‌های پیشرفته ساخت ایران را به غزه منتقل کرده است؛ برپایه گزارش‌های منتشر شده، اسرائیل ماه گذشته نیز با حمله به کارخانجات صنایع نظامی سودان، در صدد قطع ارتباط ادعا شده میان ایران با گروه‌های فلسطینی غزه بود. به باور
اسرائیل کاروان‌های متعدد حامل راکت‌های پیشرفته از راه سودان و سپس مصر، به غزه رسیده است.
حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان شامگاه پنجشنبه در سخنانی غیر مترقبه تایید کرد که راکت‌های «فجر» در دست «مقاومت» است. حسن نصرالله گفت: «وجود فجر تحولی در نبرد مقاومت علیه صهیونیسم است و نیروهای مقاومت یک بار دیگر تل آویو را غافلگیر کرده‌اند.»
فراخوان نیروهای احتیاطی
سخنگوی ارتش اسرائیل شامگاه پنجشنبه اعلام کرد که فراخواندن ۳۰ هزار نفر از نیروهای نظامی دوره ذخیره برای اعزام احتمالی به باریکه غزه، در دست بررسی است.
در شبانه‌روز نخست این تنش نیز هزاران نفر دیگر از نیروهای دوره احتیاط ارتش فراخوانده شدند و شواهد حاکی است که ستون‌هایی از خودروهای نظامی اسرائیلی روز پنجشنبه در حال رفتن به سوی جنوب اسرائیل بوده‌اند؛ این خودرو‌ها و نیرو‌ها در کمربند پیرامونی غزه مستقر شده‌اند.
به گزارش رادیوی اسرائیل، نیروی هوایی این کشور در شامگاه پنجشنبه بیست هدف وابسته به تشکل‌های مسلح فلسطینی را دربخش‌های شمالی و جنوبی غزه، و نیز اهدافی را در خود شهر غزه، بمباران کرد.
اسرائیل همچنین می‌گوید که در دو روز این رخداد‌ها، ۲۷۴ فروند راکت از غزه به اسرائیل شلیک گردیده که یکصد و پنج فروند آن از سوی سیستم‌های «گنبد آهنین» شکار شده ا ست.
دور تازه بحران از هفته گذشته و زمانی آغاز شد که یک راکت ضد تانک از نوع «کورنت» از غزه به یک خودروی نیروهای اسرائیلی در این سوی مرز شلیک شد و چهار نظامی را زخمی کرد.
واکنش هوایی وسیع اسرائیل به این اقدام بود که موج جدیدی از حملات راکتی شاخه‌های نظامی تمامی سازمان‌های مسلح فلسطینی را در پی آورد.
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل چهارشنبه شب در یک نشست خبری گفته بود که کشورش با تداوم حملات راکتی «کنار نخواهد آمد».
اهداف مورد نظر اهود باراک
اهود باراک وزیر دفاع اسرائیل نیز در کنار نخست وزیر کشورش، هدف‌های تعیین شده از عملیات «ستون ابر» را از این قرار اعلام کرد: «تقویت توان بازدارندگی اسرائیل، وارد کردن لطمه شدید به ناوگان راکتی تشکل‌های ستیزه جو، وارد کردن صدمه‌ای دردناک به حماس»؛ باراک همچنین گفت: «هر نوع حمایت لازم از ارتش فراهم خواهد شد.»
ایسرائل کاتز یک وزیر دولت اسرائیل که تند‌ترین اظهارات را در دور جدید حملات علیه فلسطینی‌ها در این بحران بیان کرده است، پنجشنبه گفت که سران حماس و از جمله اسماعیل هنیه «ممکن است که در بانک عملیاتی هدف‌های اسرائیل» قرار گیرند. همین وزیر گفته بود که خون یک طفل اسرائیلی که زخمی شده «بیشتر از خون همه مردم غزه اهمیت دارد و اگر لازم باشد، کاری می‌کنیم که همه اهالی غزه به صحرای سینا فرار کنند».
تلفات دو طرف
در طول روز پنجشنبه سه شهروند اسرائیلی در طبقه چهارم یک ساختمان در شهرفقیرنشین «کریات ملاخی» در جنوب اسرائیل در حالی که از پشت پنجره راکت پرانی‌ها را نگاه می‌کردند، هدف قرار گرفته و کشته شدند. تاکنون کشته شدن چند اسرائیلی با یکدیگر در یک نقطه بر اثر راکت پرانی‌ها کمتر سابقه داشته است.
در حملات هوایی روز پنجشنبه اسرائیل به غزه نیز ۱۵ نفر کشته شدند که دستکم هشت نفر آنها غیر نظامی بوده‌اند؛ سازمان‌های مسلح کشته شدن هفت عضو خود را تایید کردند.
سران سیاسی حماس و فرماندهان شاخه‌های نظامی گروه‌های مختلف فلسطینی و نیز شمار زیادی از سران سیاسی حماس و کادرهای سیاسی تشکل‌های دیگر، از بیم واکنش اسرائیل، خود را پنهان کرده و تلفن‌های همراه خود را نیز برای جلوگیری از احتمال تعقیب، خاموش کرده‌اند. بسیاری از کشتن‌های سران حماس با به صدا درآمدن زنگ تلفن همراه‌شان صورت گرفته بود.
ابو عبیده سخنگوی شاخه نظامی حماس پنجشنبه در یک بیانیه در غزه گفت: «دشمن صهیونیستی می‌داند که عملیات را چگونه آغاز کرده است اما نمی‌داند که پایان آن چگونه خواهد بود.»
شبکه دوم تلویزیون اسرائیل پنجشنبه شب در گزارشی مدعی شد که در این روز در یک حمله هوایی به نزدیکی اقامتگاه اسماعیل هنیه، نخست وزیر دولت حماس، یک خودروی محافظ اقامتگاه او لطمه دیده است. خبرنگار شبکه الجزیره در غزه این گزارش را تایید کرد و گفت که یک آتش سوزی نیز در نزدیکی اقامتگاه غزه در پی این حمله، رخ داده است.
در همین حال، اسماعیل هنیه که وزیر اسرائیلی او را آشکارا به کشتن تهدید کرد، شامگاه پنجشنبه در یک پیام ضبط شده ویدیویی گفت: «خون پاک احمد الجعبری بیهوده بر زمین ریخته نشد.»
آقای هنیه با گفتن اینکه «فتنه جدید نشان وحشت دشمن صهیونیستی است»، ضمن سپاسگزاری از یاری‌های مصر، از محمد مرسی رییس جمهوری جدید مصر درخواست کرد که مرز مصر با غزه را برای همیشه گشوده نگاهدارد؛ درخواستی که تاکنون مصر از آن خودداری کرده است.
تحرکات دیپلماتیک مصر و ترکیه
مصر که از شامگاه چهارشنبه و ساعتی پس از کشته شدن فرمانده شاخه نظامی حماس، بلافاصله سفیر تازه اعزام شده خود به اسرائیل را از غزه به قاهره بازگرداند، برنامه‌ریزی کرده است که نخست وزیر خود را روز آدینه به غزه بفرستد تا از نزدیک اوضاع را بررسی کند.
شبکه اول تلویزیون اسرائیل نیز این احتمال را مطرح کرده است که رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه که جمعه برای یک دیدار رسمی به قاهره می‌رسد، بخواهد که برای همبستگی با فلسطینی‌های غزه، همراه با مقامات مصری به بازدید از غزه اقدام کند؛ احمد داوود اوغلو وزیرخارجه ترکیه پنجشنبه قاطعانه اسرائیل را نکوهش کرد و تاکید نمود که ترکیه برای تقبیح اسرائیل در نهادهای بین‌المللی تلاش خواهد کرد.
فلسطینی‌ها و کشورهای عرب از شورای امنیت و نهادهای جهانی برای پشتیبانی از فلسطینی‌ها و ایجاد فشار بر اسرائیل برای قطع حملات هوایی علیه غزه درخواست کرده‌اند. جامعه جهانی از طرفین خواسته است که شکیبا باشند ضمن آنکه کشورهای غربی حامی اسرائیل، مانند آمریکا، فرانسه و بریتانیا حملات راکتی به اسرائیل را مسبب این وضعیت دانسته‌اند. فرانسوا اولاند رییس جمهوری فرانسه شامگاه پنجشنبه در تماس تلفنی با نخست‌وزیر اسرائیل از او خواست که عملیات نظامی این کشور پایان گیرد.
در سراسر کشورهای عرب در طول روز پنجشنبه تظاهرات ضد اسرائیلی در جریان بود. اسلامگرایان ترکیه نیز در واکنش‌های سریع به حملات نظامی اسرائیل، با برگزاری تجمع‌های اعتراضی علیه اسرائیل، از دولت خود خواستند که از سازمان‌های بین‌المللی و نفوذ منطقه‌ای و جهانی این کشور برای وادار کردن اسرائیل به قطع حملات هوایی به غزه، بهره گیری کند.
پیکر احمد سعید خلیل الجعبری فرمانده شاخه نظامی حماس ظهر پنجشنبه با حضور هزاران نفر از مردم غزه تشییع شد و در کنار مزار شیخ احمد یاسین و عبدالعزیز الرنتیسی و سایر سران حماس که در سال‌های گذشته از سوی اسرائیل کشته شده‌اند، خاک گردید.
حماس اعلام کرد که مروان عیسی که تا پیش از این معاون الجعبری محسوب می‌شد، فرماندهی شاخه نظامی حماس را در دست گرفته است.
اسرائیل نام «ستون ابر» را برای عملیات نظامی جدید خود علیه غزه انتخاب کرده است؛ «ستون ابر» یک اصصلاح برگرفته از تورات است که ظاهر شدن پروردگار بر حضرت موسی است.
پس از عملیات سه سال و نه ماه پیش اسرائیل در غزه که «سرب مذاب» نامگذاری شده بود و به کشتار و ویرانی‌های وسیعی انجامید، تاکنون چنین تنش نظامی جدی در دو سوی مرز رخ نداده بود.
