صفحه نخست
سیاست
رضا تقی زاده تحلیلگر مسایل سیاسی- بر خلاف سکوت جمهوری اسلامی ایران بعد از اعلام رسمی نامزدی سناتور جان کری برای تصدی منصب وزير خارجه آمريکا، محافل اسرائيلی که اين انتصاب را انتظار می کشيدند، بلافاصله رضايت عميق خود را نسبت به آن ابراز داشتند.
انتظار می رود جان کری که يک ميانجی حرفه ای است از مهارت های خود و مناسبات شخصی و نزديک با نتانياهو به منظور بهبود مناسبات اوباما و نخست وزير اسرائيل بهره بگيرد.
در فاصله کوتاهی بعد از اعلام نامزدی جان کری، که انتظار می رود بدون اشکال جدی از تصويب سنا بگذرد، «شورای ملی يهوديان دمکرات» با صدور اعلاميه ای اعلام کرد که از انتخاب او «هيجان زده» است.
جان مک کین، سناتور با نفوذ آمريکايی از حزب جمهوریخواه، که با معرفی سوزانا رايس به عنوان جانشين خانم کلينتون مخالف بود، از انتصاب جان کری در سنا حمايت می کند. هر دو سناتور دارای سابقه جنگ در ويتنام بوده و نشان های نظامی متعددی دريافت کرده اند.
يک گروه ديگر از يهوديان آمريکا موسوم به «مجمع ضد کاهش شان (انسان)» طی اعلاميه ای تاکيد کرد: «سناتور جان کری يک متحد برجسته جامعه يهوديان است و ما از نامزدی او حمايت کامل می کنيم.»
آشنايی با خاورميانه و حمايت از اسرائيل
جان کری که با مسائل خاورميانه کاملا آشنا است تا کنون ماموريت های متعددی را در رابطه با مسائل اعراب و اسرائيل، جنگ عراق، بحران افغانستان و مشکلات امنيتی در پاکستان عهده دار شده است.
جان کری طی پنج دوره حضور پيوسته در سنا به لوايح متعددی در حمايت از مواضع اسرائيل رای داده است.
با وجود حمايت جدی جان کری از دولت اسرائيل، وی در سال ۲۰۰۹ به لايحه ای رای داد که خواستار محدود کردن ساخت و ساز شهرک های يهودی نشين در سرزمين های اشغالی بود.
روزنامه اسرائيلی «يديعوت اخرونوت» چند روز پيش از معرفی کری طی مقاله ای اين سئوال را مطرح ساخت که «آيا جان کری برای اسرائيل خوب است؟» با اين وجود نتيجه گيری نشريه ياد شده نسبت به معرفی کری مثبت و حاکی از رضايت کامل محافل اسرائيلی بود.
جان کری در عين حال از سال ۱۹۹۷ تاکنون یا از لوايح پشتيبانی از اسرائيل حمايت کرده و يا چنين طرح هايی را شخصا پيشنهاد داده است. اين لوايح و طرح ها عموما يا در تایيد حق بقای اسرائيل بوده و يا بر حق دفاع از موجوديت آن کشور تاکيد داشته است.
در مقايسه با خانم کاندوليزا رايس وزير خارجه آمريکا در زمان جورج دبليو بوش که ۲۵ بار از اسرائيل بازديد به عمل آورد، خانم کلينتون تنها چند بار به اسرائيل سفر کرد. جان کری در گذشته سفرهای زيادی به اسرائيل داشته و در دوران وزارت خارجه خود نيز سفرهای متعددی به اسرائيل خواهد داشت.
جان کری در تقابل با جمهوری اسلامی
نشريات هوادار دولت جمهوری اسلامی طی فعاليت های انتخاباتی سال ۲۰۰۴ که جان کری به عنوان نامزد حزب دمکرات با جورج بوش رقابت می کرد به دفعات او را مورد حمله قرار داده و وی را به همکاری با اسرائيل متهم ساختند.
وزير خارجه بعدی آمريکا در ماه ژوئن سال ۲۰۱۰ به لايحه تحريم نفت ايران رای داد و در سال ۲۰۰۹ از لايحه تحريم مواد پالايش شده نفت ايران در سنا پشتيبانی کرد.
جان کری در سپتامبر سال ۲۰۰۷ به قطعنامه ای رای داد که سپاه پاسداران را يک گروه تروريستی معرفی می کرد. در طرح ياد شده تاکيد شده بود که به منظور دفاع از منافع حياتی آمريکا از تلاش ايران برای تبديل شيعيان عراق به نيرويی شبيه حزب الله لبنان بايد ممانعت به عمل آيد.
در بخشی دگر از قطعنامه آمده بود که «ايالات متحده با اقدامات خشونت آميز جمهوری اسلامی در عراق که به منظور بی ثبات کردن آن کشور صورت می گيرد مقابله خواهد کرد و در ضمن اعمال کنترل سعی در وارونه ساختن جريان نفوذی ايران در عراق خواهد داشت.»
در قطعنامه ياد شده همچنين تاکيد شده بود که آمريکا مفاد قطعنامه های ۱۷۳۷ و ۱۷۴۷ مصوب ۲۳ دسامبر سال ۲۰۰۶ و ماه مارس ۲۰۰۷ را به موقع اجرا خواهد گذاشت. انتظار می رود که جان کری در مقام وزير امور خارجه آمريکا نسبت به خط مشی سياسی خود در سنا در قبال اسرائيل و ايران وفادار باقی بماند.
سوابق جان کری
وزير خارجه بعدی آمريکا متولد سال ۱۹۴۳ در شهر دنور و مانند اوباما مدت طولانی از دوران کودکی خود را خارج از آمريکا ( آلمان و سوئيس) سپری کرده است. کری بعد از پايان تحصيلات خود در دانشگاه یيل، در سال ۱۹۶۶ عازم ويتنام شد و در طول جنگ به چند نشان شجاعت دست يافت اگر چه استحقاق او در دو مورد، طی مبارزات انتخاباتی سال ۲۰۰۴ مورد سوال قرار گرفت.
جام کری در منصب رياست کميسيون خارجی سنای آمريکا فرصت داشته است تا با خطوط سياست خارجی آمريکا از نزديک آشنا شود. او از جمله وزرای خارجه سال های اخير آمريکا است که نيازمند کسب تجربه کاری در حوزه ماموريت تازه خود نيست.
جان کری در شروع مسئوليت تازه با موضوع فوری انتقال کم هزينه قدرت از حکومت اسد به شورای ملی انتقال در سوريه، رويارویی و يا حصول توافق پيرامون برنامه اتمی جمهوری اسلامی و مقابله با کره شمالی روبرو است.
با حضور قابل پيش بينی جان کری در وزارت امور خارجه آمريکا شانس جمهوری اسلامی ایران برای دست يافتن به توافق جامع و اصولی با واشینگتن را بايد کمتر از گذشته تلقی کرد. بر اين اساس می توان انتظار داشت که ديپلماسی آمريکا در قبال ايران سختگيرانه از چهار سال گذشته شود.
جمهوری اسلامی ایران برای کاهش خطر انتقال رفتار سختگيرانه واشنگتن به وضعيت برخورد و يا استفاده از ظرفيت نظامی عليه ايران، می تواند به حضور سناتور سابق «چاک هیگل» در وزارت دفاع آمريکا و به عنوان جانشين لئون پانه تا دل ببندد. هیگل که يکی از گزينه های پست وزارت دفاع آمريکا است تا کنون به بسياری از طرح ها و لوايح تحريم ايران در سنا رای منفی داده است.
جان مک کین، سناتور با نفوذ آمريکايی از حزب جمهوریخواه، که با معرفی سوزانا رايس به عنوان جانشين خانم کلينتون مخالف بود، از انتصاب جان کری در سنا حمايت می کند. هر دو سناتور دارای سابقه جنگ در ويتنام بوده و نشان های نظامی متعددی دريافت کرده اند.
يک گروه ديگر از يهوديان آمريکا موسوم به «مجمع ضد کاهش شان (انسان)» طی اعلاميه ای تاکيد کرد: «سناتور جان کری يک متحد برجسته جامعه يهوديان است و ما از نامزدی او حمايت کامل می کنيم.»
آشنايی با خاورميانه و حمايت از اسرائيل
جان کری که با مسائل خاورميانه کاملا آشنا است تا کنون ماموريت های متعددی را در رابطه با مسائل اعراب و اسرائيل، جنگ عراق، بحران افغانستان و مشکلات امنيتی در پاکستان عهده دار شده است.
جان کری طی پنج دوره حضور پيوسته در سنا به لوايح متعددی در حمايت از مواضع اسرائيل رای داده است.
با وجود حمايت جدی جان کری از دولت اسرائيل، وی در سال ۲۰۰۹ به لايحه ای رای داد که خواستار محدود کردن ساخت و ساز شهرک های يهودی نشين در سرزمين های اشغالی بود.
روزنامه اسرائيلی «يديعوت اخرونوت» چند روز پيش از معرفی کری طی مقاله ای اين سئوال را مطرح ساخت که «آيا جان کری برای اسرائيل خوب است؟» با اين وجود نتيجه گيری نشريه ياد شده نسبت به معرفی کری مثبت و حاکی از رضايت کامل محافل اسرائيلی بود.
جان کری در عين حال از سال ۱۹۹۷ تاکنون یا از لوايح پشتيبانی از اسرائيل حمايت کرده و يا چنين طرح هايی را شخصا پيشنهاد داده است. اين لوايح و طرح ها عموما يا در تایيد حق بقای اسرائيل بوده و يا بر حق دفاع از موجوديت آن کشور تاکيد داشته است.
در مقايسه با خانم کاندوليزا رايس وزير خارجه آمريکا در زمان جورج دبليو بوش که ۲۵ بار از اسرائيل بازديد به عمل آورد، خانم کلينتون تنها چند بار به اسرائيل سفر کرد. جان کری در گذشته سفرهای زيادی به اسرائيل داشته و در دوران وزارت خارجه خود نيز سفرهای متعددی به اسرائيل خواهد داشت.
جان کری در تقابل با جمهوری اسلامی
نشريات هوادار دولت جمهوری اسلامی طی فعاليت های انتخاباتی سال ۲۰۰۴ که جان کری به عنوان نامزد حزب دمکرات با جورج بوش رقابت می کرد به دفعات او را مورد حمله قرار داده و وی را به همکاری با اسرائيل متهم ساختند.
وزير خارجه بعدی آمريکا در ماه ژوئن سال ۲۰۱۰ به لايحه تحريم نفت ايران رای داد و در سال ۲۰۰۹ از لايحه تحريم مواد پالايش شده نفت ايران در سنا پشتيبانی کرد.
جان کری در سپتامبر سال ۲۰۰۷ به قطعنامه ای رای داد که سپاه پاسداران را يک گروه تروريستی معرفی می کرد. در طرح ياد شده تاکيد شده بود که به منظور دفاع از منافع حياتی آمريکا از تلاش ايران برای تبديل شيعيان عراق به نيرويی شبيه حزب الله لبنان بايد ممانعت به عمل آيد.
در بخشی دگر از قطعنامه آمده بود که «ايالات متحده با اقدامات خشونت آميز جمهوری اسلامی در عراق که به منظور بی ثبات کردن آن کشور صورت می گيرد مقابله خواهد کرد و در ضمن اعمال کنترل سعی در وارونه ساختن جريان نفوذی ايران در عراق خواهد داشت.»
در قطعنامه ياد شده همچنين تاکيد شده بود که آمريکا مفاد قطعنامه های ۱۷۳۷ و ۱۷۴۷ مصوب ۲۳ دسامبر سال ۲۰۰۶ و ماه مارس ۲۰۰۷ را به موقع اجرا خواهد گذاشت. انتظار می رود که جان کری در مقام وزير امور خارجه آمريکا نسبت به خط مشی سياسی خود در سنا در قبال اسرائيل و ايران وفادار باقی بماند.
سوابق جان کری
وزير خارجه بعدی آمريکا متولد سال ۱۹۴۳ در شهر دنور و مانند اوباما مدت طولانی از دوران کودکی خود را خارج از آمريکا ( آلمان و سوئيس) سپری کرده است. کری بعد از پايان تحصيلات خود در دانشگاه یيل، در سال ۱۹۶۶ عازم ويتنام شد و در طول جنگ به چند نشان شجاعت دست يافت اگر چه استحقاق او در دو مورد، طی مبارزات انتخاباتی سال ۲۰۰۴ مورد سوال قرار گرفت.
جام کری در منصب رياست کميسيون خارجی سنای آمريکا فرصت داشته است تا با خطوط سياست خارجی آمريکا از نزديک آشنا شود. او از جمله وزرای خارجه سال های اخير آمريکا است که نيازمند کسب تجربه کاری در حوزه ماموريت تازه خود نيست.
جان کری در شروع مسئوليت تازه با موضوع فوری انتقال کم هزينه قدرت از حکومت اسد به شورای ملی انتقال در سوريه، رويارویی و يا حصول توافق پيرامون برنامه اتمی جمهوری اسلامی و مقابله با کره شمالی روبرو است.
با حضور قابل پيش بينی جان کری در وزارت امور خارجه آمريکا شانس جمهوری اسلامی ایران برای دست يافتن به توافق جامع و اصولی با واشینگتن را بايد کمتر از گذشته تلقی کرد. بر اين اساس می توان انتظار داشت که ديپلماسی آمريکا در قبال ايران سختگيرانه از چهار سال گذشته شود.
جمهوری اسلامی ایران برای کاهش خطر انتقال رفتار سختگيرانه واشنگتن به وضعيت برخورد و يا استفاده از ظرفيت نظامی عليه ايران، می تواند به حضور سناتور سابق «چاک هیگل» در وزارت دفاع آمريکا و به عنوان جانشين لئون پانه تا دل ببندد. هیگل که يکی از گزينه های پست وزارت دفاع آمريکا است تا کنون به بسياری از طرح ها و لوايح تحريم ايران در سنا رای منفی داده است.
