رادیو آلمان-سینمای ایران روزگار خوبی را پشت سر نمیگذارد. با وجود سختگیریهای وزرات ارشاد در صدور مجوز نمایش، حوزه هنری نیز که کنترل بیش از ۹۰ سینما را در اختیار دارد از نمایش برخی از آثار ساخته شده، جلوگیری میکند.
روز جمعه ۳۱( شهریور/۲۱ سپتامبر) کانون کارگردانان سینمای ایران در بیانیهای از فضای حاکم بر سینمای ایران انتقاد کرد. در بخشیی از این بیانیه تصریح شده است: «گرهای را که میشد ازهمان ابتدا از طریق گفتوگو و مذاکره به راحتی باز کرد، با صدور بیانههای بیادبانه و خط و نشان کشیدن و تهدید و ارعاب چند سینما و سینماگر و.... به گره کوری تبدیل کردید.»
این بیانیه در شرایطی منتشر شده است که در چند ماه اخیر اختلاف میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران و حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی موجب شده است که چندین فیلم سینمایی که مجوز نمایش دریافت کردهاند نتوانند اجازه پخش در سینماهای وابسته به حوزه هنری را دریافت کنند.
کانون کارگردانان ایران انتقاد خود را تنها متوجه حوزه هنری نمیداند. این کانون وزارت ارشاد را متهم به سکوت و سواستفاده از شرایط موجود میکند: «تجربه به ما آموخته است که هرگاه مسئولین سینمایی به دلیل سوء مدیریت و عدم توانایی در حل معضلات فضا را آسیبپذیر میسازند، راه برای ورود دیگر نهادهای فرهنگی هموار میشود.»
نمایش فیلمهای "ارزشی و انقلابی"
پیشتر مسئولان حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی که بیش از یک سوم سالنهای سینما را در اختیار دارد، اعلام کردهاند که تنها به فیلمهایی که "هنر و ادبیات ارزشی و انقلابی " تبلیغ کنند، اجازه نمایش خواهند داد.
این اقدام در حالی صورت گرفته است که مسئولیت تعیین سالنهای سینمایی که باید به هر فیلم تعلق بگیرد بر عهده شورای صنفی نمایش است. اما حوزه هنری و شهرداری تهران که سالنهای نمایش با کیفیت را در اختیار دارند بر سر نمایش برخی از فیلنمهای سینمایی با این نهاد صنفی و وزارت ارشاد دچار اختلاف شدهاند.
بیانیه کانون کارگردانان مسئولیت شورای صنفی را به عنوان تنها نهاد تصمیمگیر درباره نمایش فیلمها مورد تاکید قرار داده و میافزاید: «وظیفه توجیه دیگر نهادهای فرهنگی از جمله حوزه هنری به عهده مسئولین سینمایی در وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی است، نه سازندگان فیلم.»
در بخش دیگری از این بیانیه از حوزه هنری خواسته شده است که در شرایط فعلی که سینمای ایران در وضعیتی "بحرانی" قرار دارد با "انعطاف و سعه صدر" بیشتری نسبت با فیلمهای تهیه شده مواجه شوند.
نمایش کلاه قرمزی در راستای ارزشهای اسلامی
حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برخی کارگردانان را متهم میکند که در آثار خود به صورت برنامهریزی شده ارزشها را مورد هجمه قرار دادهاند.
در این ارتباط محمد حمزهزاده، معاون امور هنری حوزه هنری گفت: «مطالعات و پژوهشهای حوزه نشان میدهد که در سینمای ۱۳۹۱ خط و ربطی وجود دارد که در حوزه خانواده و روابط پنهانی و همچنین زیر سئوال بردن نظام دیده میشود.» در همین حال در ادامه روند عدم اکران، حوزه هنری روز دوشنبه (۲۷ شهریور/۱۷ سپتامبر) اعلام کرد شش فیلم "برف روی کاج"، "من همسرش هستم"، "پل چوبی"، "بیخود و بیجهت"، "پذیرایی ساده" و "من مادر هستم" در سینماهای این حوزه اکران نمیشوند.
این حوزه اعلام کرده است که در هر شرایطی به وظیفهاش عمل و از شان اجتماعی و اعتقادی کشور دفاع میکند. با این حال نمایش فیلم "کلاه قرمزی و بچه ننه" با توجه به این اظهارات تعجب برانگیز بود. به نظر میرسد این حوزه نتوانسته است از منافع مالی نمایش این فیلم صرفنظر کند.
انتقاد از نمایش تصاویر اروتیک در فیلمها
خبرگزاری فارس نیز که به سپاه پاسداران ایران و برخی نهادهای امنیتی نزدیک است، در گزارشی اتهامات مشابهی را به فیلمسازان ایرانی وارد کرده است.
فارس در گزارش خود درباره فیلمهای نمایش داده شده در سیامین جشنواره فیلم فجر مدعی است: «بطور کلی ماهیت خانواده در بیش از ۳۵ درصد فیلمها ماهیتی متزلزل، متشتت و در معرض فروپاشی به نمایش کشیده شده است.»
این گزارش تصریح می کند که در این فیلمها نمادها و نشانههای سبک زندگی ایرانی اسلامی نامشهود است: «در بیش از ۵۰ درصد این فیلمها سبک زندگی غربی، مصرف گرایی، تجمل گرایی، به نمایش کشیدن مسائل طبقه مرفه جامعه که عموما بالای میدان ونک در تهران زندگی میکنند ترویج شده است.»
این خبرگزاری همچنین در مدعی شده است که در ۱۵ درصد از ۵۴ فیلم نمایش داده شده در جشنواره فجر صحنههای "اروتیک" وجود دارد: «در ۱۶ فیلم روابط زن و شوهر توام با دروغ و متمایل به خیانت و در ۱۸ درصد فیلمها وضعیت آرایش و پوشش زنها زننده است.»