گزارش یک بحران؛ذخیره هفت میلیون تن نمک پشت سد گتوند /نادره وائلی زاده
خبرگزاری مهر: ذخیره هفت میلیون تن نمک پشت سد گتوند، انتقال آب کارون زنگ خطر کشاورزی و... ازجمله مسائلی است که در چهارمین همایش ملی مدیریت شبکه های آبیاری در اهواز مطرح شد.
به گزارش خبرنگار مهر، چهارمین همایش ملی مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی در حالی در خوزستان برگزار می شود که این استان به عنوان قطب کشاورزی با مشکلات متعدد زیست محیطی ناشی از طرح های کشاورزی دست و پنجه نرم می کند.
اثرات زیست محیطی طرح 84 هزار هکتاری نیشکر و پساب های آبزی پروری بر منابع آب و خاک اکنون بیشتر رخ نموده است. آب های جاری اما بیشتر مورد هجمه این پساب های شور قرار دارد. کارون بزرگ، امسال تابستان بحرانی را پشت سر گذاشت. با این حال طرح ساماندهی پساب های کشاورزی همچنان به کندی پیش می رود.
چهارمین همایش ملی شبکه های آبیاری و زهکشی با هدف ارائه مطالعات و تحقیقات در این زمینه شکل گرفت تا راهی برای حل چالش های این حوزه باز کند. اگر چه برگزار کنندگان امیدوار به کاربردی شدن تحقیقات دارند، شواهد اما نشان از پافشاری مسئولان بر مواضع گذشته و بی توجهی به روش های نوین آبیاری و زهکشی دارد.
چهارمین همایش ملی شبکه های آبیاری و زهکشی 6 تا 8 اسفند ماه در دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار می شود.
زهاب ها گریبانگیر خوزستان
دبیر چهارمین همایش ملی شبکه های آبیاری و زهکشی گفت: 620 مقاله در شش محور به دبیرخانه جشنواره رسیده است. از این میان 245 مقاله پذیرش شده که 110 مقاله به صورت سخنرانی و 135 مقاله نیز به صورت پوستر ارائه می شود.
وی با بیان اینکه پس از کنفرانس سران جهان در سال 1992، مجامع بین المللی آبیاری و زهکشی توجه خود را بر مدیریت زهاب‌ها متمرکز کردند، نقش اجرای شبکه های آبیاری و زهکشی را در بهبود کشاورزی و بهره وری آب یادآور شد و افزود: برای اجتناب از تشدید بحران آب مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی ضروری است.
ناصری با اشاره به اینکه «خوزستان» یکی از دشت های مستعد و قطب های کشاورزی کشور با امکان توسعه اراضی تا یک میلیون هکتار است، زهاب های تولیدی اراضی کشاورزی را یکی از مشکلات گریبانگیر استان دانست.
وی اظهار کرد: به همین دلیل محورهای چهارمین همایش، کیفیت آب و مدیریت زهاب متمرکز است.
سدسازی بدون توجیه زیست محیطی و اقتصادی
خوزستان با داشتن پنج رودخانه دز، کرخه، کارون، مارون و زهره از قطب های کشاورزی کشور است.
این استان دارای بیش از دو میلیون و 200 هزار هکتار اراضی مستعد کشاورزی است که یک میلیون و 150 هزار هکتار از آنها زیر کشت می رود. با این حال تا کنون حدود 370 هزار هکتار شبکه آبیاری و زهکشی به بهره برداری رسیده و 421 هزار هکتار طرح مطالعاتی انجام شده است.
مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان در این همایش توقف طرح های فاقد توجیه زیست محیطی و اقتصادی را خواستار شد.
محمدرضا شمسایی گفت: در هشت سال گذشته به دلیل فشارهای بیش از حد بر ستادهای وزارتخانه ها، پروژه های متعددی از جمله سدسازی هایی شروع شده که نه توجیه زیست محیطی دارد و نه اقتصادی. این پروژه ها باید متوقف شود.
وی با اشاره به اینکه در هشت سال گذشته 35 هزار میلیارد تومان در زمینه احداث سدهای مخزنی صورت گرفته، حجم آب تنظیمی را بین 10 تا 12 میلیارد مترمکعب عنوان کرد.
شمسایی با انتقاد از سدسازی های اخیر تصریح کرد: اگر همین اعتبار به جای بعضی سدهایی که توجیه اقتصادی ندارند، برای احداث شبکه های آبیاری و زهکشی اعم از اصلی و فرعی و شبکه های آبیاری تحت فشار هزینه می شد می توانستیم بیش از دو برابر آب برای کشاورزی تامین کنیم.
وی با بیان اینکه اعتقاد داریم در این زمینه بی توجهی شده است، افزود: با احداث شبکه های آبیاری و زهکشی، کمبود آب کشاورزی حل می شد.
این مقام مسئول گفت: تشکل های آب بر نیز مورد بی توجهی قرار گرفته و در این زمینه کاری صورت نگرفته است در حالی که در سایر کشورها بهره برداری و نگهداری از شبکه های آبیاری و زهکشی به این تشکل ها واگذار می شود.
وی اغلب تشکل های موجود را برای خدمات رسانی به کشاورزان دانست و تاکید کرد: در صورت واگذاری امور به تشکل ها نیز هدف نباید انتقال مشکلات دولت به تشکل ها باشد. توجه به اختیارات، مسئولیت ها و هزینه های تشکل ها و تدوین و تهیه یک قانون در این زمینه ضروری است.
شمسایی با بیان اینکه ارتباط میان مشاوران داخلی و جهان مخصوصا در هشت سال گذشته قطع شده است گفت: اصول طراحی و کارهای پژوهشی که انجام می شود مربوط به قبل از انقلاب است و از تکنولوژی های روز استفاده نمی شود. مشاوران به دلیل هزینه بر بودن، تکنولوژی های روز دنیا را نادیده می گیرند و بسیاری طرح ها را به نام تکنولوژی نوین به خورد کارفرماها می دهند.
وی اضافه کرد: با وجود اهمیت مزارع آزمایشی اما اکنون تقریبا در هیچ نقطه کشور مزرعه آزمایشی نداریم.
شمسایی «مهندسی ارزش» را نیز از جمله اموری دانست که در کشور تعطیل شده است، در حالی که اقتصادی بودن طرح ها و کمبود منابع در شرایط موجود باید بیش از همیشه مورد توجه باشد.
مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان تصریح کرد: مطالعات اقتصادی و اجتماعی طرح های گذشته صوری بوده است. این در حالی است که امروزه در دنیا پیش از اجرای هر پروژه مطالعات زیست محیطی و اقتصادی را انجام می دهند.
وی افزود: به دلیل اینکه دولت تامین اعتبار پروژه ها را بر عهده دارد قیمت تمام شده، دوره برگشت سرمایه و تخصیص بهینه به طور جدی و واقعی مورد توجه قرار نگرفته است. به این معنی که پول مملکت را در جایی هزینه کرده ایم که معلوم نیست اقتصادی باشد.
شمسایی اضافه کرد: در اجرای پروژه ها نیز هیچ نگاهی به مردم نداریم و به راحتی از مطالعات اجتماعی طرح ها عبور می کنیم.
این مقام مسئول تدوین برنامه ملی مشترک در زمینه اجرای شبکه های آبیاری بین وزارتخانه های نیرو و جهاد کشاورزی را به عنوان راهکار کاهش تلفات آب پیشنهاد کرد و گفت: به این ترتیب حداقل 50 درصد تلفات آب کاهش می یابد و حداقل 45 میلیارد مترمکعب آب در دسترس قرار می گیرد.
وی راه اندازی «بازار آب» را از دیگر پیشنهادات این حوزه عنوان کردو افزود: تا زمانی که آب در این مملکت بی ارزش است هیچ امیدی برای حل معضل بهره وری و سرمایه گذاری در این حوزه نمی توانیم داشته باشیم.
شمسایی با اشاره به تجارب جهانی در راه اندازی بازار آب توسط بخش خصوصی، اظهار کرد: هدف این طرح قیمت پیدا کردن آب و توجیه اقتصادی سرمایه گذاری در این حوزه است. بازار آب در استرالیا باعث شد قیمت آب ظرف سه سال 20 برابر شود.
مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان کنتور گذاری برای چاه های آب و ایستگاه های پمپاژ آب های سطحی به منظور تعیین میزان مصرف آب کشاورزی و اولویت بندی تخصیص ها را از دیگر راهکارهای حل مشکلات دانست و گفت: تخصیص ها باید بر اساس ارزش افزوده باشد. بحث هایی که در اصفهان برای برداشت آب کشاورزی می شود به دلیل بی توجهی به ارزش افزوده است.
وی اظهار کرد: به جز در بخش شرب و بهداشت که باید به هر قیمتی تامین شود، در سایر بخش ها اعم از کشاورزی، صنعت، معدن و خدمات، ارزش افزوده و تبعات اجتماعی طرح هاست که باید مبنای تصمیم گیری باشد، نه زور و قدرت و لابی های قوی تر.
انتقال آب کارون؛ زنگ خطر کشاورزی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان نیز در این همایش، طرح های انتقال آب از سرچشمه رودهای خوزستان را زنگ خطری برای کشاورزی استان دانست.
کیخسرو چنگلوایی گفت: 98 درصد تولیدات کشاورزی استان به اراضی آبی وابسته است و 88 درصد نیز از آب های سطحی تامین می شود.
وی افزود: با توجه به اینکه سرچشمه تمام رودهای خوزستان در خارج از این استان است، برداشت آب در بالادست و انتقال آب از سرچشمه ها زنگ خطری برای کشاورزی استان است.
چنگلوایی تاکید کرد: در صورت کاهش ضایعات بخش کشاورزی می توان 100 هزار هکتار جدید را آبیاری کرد.
وی مدیریت یکپارچه منابع آب، نصب کنتورهای هوشمند برای مصرف کنندگان، تجهیز و نوسازی اراضی، تشکیل انجمن های آب بران وارزیابی طرح های اجرایی را از راهکارهای حل مشکلات حوزه کشاورزی عنوان کرد.
7 میلیون تن نمک پشت سد گتوند
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز نیز در این همایش دخیره نمک پشت سد گتوند را هفت میلیون تن عنوان کرد.
مهدی قمشی با ارائه آنالیز شوری سد گتوند و تاثیر آن بر رودخانه کارون گفت: اختلاف نظرهای فاحشی درباره تاثیر سد گتوند بر کیفیت رودخانه کارون مطرح شده است. گروهی معتقد هستند این سد هیچ تاثیری بر کیفیت کارون ندارد و عده ای نیز این سد را تنها مقصر اختلال کیفیت در رودخانه می دانند. هدف از تهیه مقاله و تحلیل داده ها این است که نقش واقعی سد گتوند مشخص شود.
وی با اشاره به قرار گرفتن سازند نمکی گچساران در مخزن سد گتوند اظهار کرد: در مطالعات، حجم نمک این سازند 60 میلیون مترمکعب برآورد شده که در مدت 10 تا 15 سال انحلال پیدا کرده و مشکلی در سد ایجاد نمی کند.
به گفته وی، حداکثر شوری موجود در مخزن سد 170 هزار میکروموس است که بیش از سه برابر شوری خلیج فارس است.
این عضو هیات علمی دانشکده علوم آب افزود: اکنون با مخلوط کردن لایه های بالایی آب مخزن و لایه هایی که در عمق پایین تر قرار دارد، شوری خروجی سد در مرز بحرانی حفظ شده است.
وی با بیان اینکه حجم ذخیره نمک در مخزن سد در دو سال گذشته افزایش یافته اضافه کرد: آمارهایی که از کیفیت مخزن سد و خروجی سد در مدت زمان دی ماه 90 تا آذر 92 به دست آمده نشان می دهد که حجم ذخیره نمک در اواخر سال 90، 3.3 میلیون تن بوده که در سال 91 به بیش از شش میلیون تن و در اواخر سال 91 به 7.8 (هفت و هشت دهم) میلیون تن افزایش یافته است.
قمشی اظهار کرد: وضعیت سال 92 هنوز تحلیل نشده و در صورتی که شوری تثبیت شده باشد می تواند نشانه ایجاد تعادل در لایه های شور باشد.
وی اضافه کرد: در صورتی که شوری مخزن رو به افزایش باشد تخلیه آب شور به کارون غیرممکن خواهد بود و باید راهی برای خروج آبهای شور (اعم از تخلیه به خلیج فارس) مدنظر قرار گیرد.
این استاد دانشگاه همچنین با اشاره به وضعیت شوری کارون در مقطع اهواز در یک دهه گذشته گفت: تحلیل داده ها نشان می دهد که 23 درصد شوری این رودخانه تحت تاثیر سد گتوند است.
وی افزود: هفت درصد شوری کارون مربوط به افزایش شوری در رودخانه دز و 71 درصد آن مربوط به زهکش های ورودی به رودخانه در طول مسیر بوده است. به عبارتی 77 درصد شوری کارون به دلیل تخلیه پساب های کشاورزی بوده است.
قمشی تصریح کرد: میزان تاثیر پساب های کشاورزی بر کیفیت کارون در مقطع زمانی کنونی در تناقض با تاثیر سد گتوند نیست زیرا خروجی آب این سد اگر چه اکنون در مرز بحرانی نگه داشته شده اما این فقط در صورتی است که بحران مدیریت شود و اگر روزی بحران قابل کنترل نباشد یا حادثه ای به وقوع بپیوندد فاجعه ای در پایین دست این سد در رودخانه کارون اتفاق می افتد.
به گزارش خبرنگار مهر، چهارمین همایش ملی مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی در حالی در خوزستان برگزار می شود که این استان به عنوان قطب کشاورزی با مشکلات متعدد زیست محیطی ناشی از طرح های کشاورزی دست و پنجه نرم می کند.
اثرات زیست محیطی طرح 84 هزار هکتاری نیشکر و پساب های آبزی پروری بر منابع آب و خاک اکنون بیشتر رخ نموده است. آب های جاری اما بیشتر مورد هجمه این پساب های شور قرار دارد. کارون بزرگ، امسال تابستان بحرانی را پشت سر گذاشت. با این حال طرح ساماندهی پساب های کشاورزی همچنان به کندی پیش می رود.
چهارمین همایش ملی شبکه های آبیاری و زهکشی با هدف ارائه مطالعات و تحقیقات در این زمینه شکل گرفت تا راهی برای حل چالش های این حوزه باز کند. اگر چه برگزار کنندگان امیدوار به کاربردی شدن تحقیقات دارند، شواهد اما نشان از پافشاری مسئولان بر مواضع گذشته و بی توجهی به روش های نوین آبیاری و زهکشی دارد.
چهارمین همایش ملی شبکه های آبیاری و زهکشی 6 تا 8 اسفند ماه در دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار می شود.
زهاب ها گریبانگیر خوزستان
دبیر چهارمین همایش ملی شبکه های آبیاری و زهکشی گفت: 620 مقاله در شش محور به دبیرخانه جشنواره رسیده است. از این میان 245 مقاله پذیرش شده که 110 مقاله به صورت سخنرانی و 135 مقاله نیز به صورت پوستر ارائه می شود.
وی با بیان اینکه پس از کنفرانس سران جهان در سال 1992، مجامع بین المللی آبیاری و زهکشی توجه خود را بر مدیریت زهاب‌ها متمرکز کردند، نقش اجرای شبکه های آبیاری و زهکشی را در بهبود کشاورزی و بهره وری آب یادآور شد و افزود: برای اجتناب از تشدید بحران آب مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی ضروری است.
ناصری با اشاره به اینکه «خوزستان» یکی از دشت های مستعد و قطب های کشاورزی کشور با امکان توسعه اراضی تا یک میلیون هکتار است، زهاب های تولیدی اراضی کشاورزی را یکی از مشکلات گریبانگیر استان دانست.
وی اظهار کرد: به همین دلیل محورهای چهارمین همایش، کیفیت آب و مدیریت زهاب متمرکز است.
سدسازی بدون توجیه زیست محیطی و اقتصادی
خوزستان با داشتن پنج رودخانه دز، کرخه، کارون، مارون و زهره از قطب های کشاورزی کشور است.
این استان دارای بیش از دو میلیون و 200 هزار هکتار اراضی مستعد کشاورزی است که یک میلیون و 150 هزار هکتار از آنها زیر کشت می رود. با این حال تا کنون حدود 370 هزار هکتار شبکه آبیاری و زهکشی به بهره برداری رسیده و 421 هزار هکتار طرح مطالعاتی انجام شده است.
مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان در این همایش توقف طرح های فاقد توجیه زیست محیطی و اقتصادی را خواستار شد.
محمدرضا شمسایی گفت: در هشت سال گذشته به دلیل فشارهای بیش از حد بر ستادهای وزارتخانه ها، پروژه های متعددی از جمله سدسازی هایی شروع شده که نه توجیه زیست محیطی دارد و نه اقتصادی. این پروژه ها باید متوقف شود.
وی با اشاره به اینکه در هشت سال گذشته 35 هزار میلیارد تومان در زمینه احداث سدهای مخزنی صورت گرفته، حجم آب تنظیمی را بین 10 تا 12 میلیارد مترمکعب عنوان کرد.
شمسایی با انتقاد از سدسازی های اخیر تصریح کرد: اگر همین اعتبار به جای بعضی سدهایی که توجیه اقتصادی ندارند، برای احداث شبکه های آبیاری و زهکشی اعم از اصلی و فرعی و شبکه های آبیاری تحت فشار هزینه می شد می توانستیم بیش از دو برابر آب برای کشاورزی تامین کنیم.
وی با بیان اینکه اعتقاد داریم در این زمینه بی توجهی شده است، افزود: با احداث شبکه های آبیاری و زهکشی، کمبود آب کشاورزی حل می شد.
این مقام مسئول گفت: تشکل های آب بر نیز مورد بی توجهی قرار گرفته و در این زمینه کاری صورت نگرفته است در حالی که در سایر کشورها بهره برداری و نگهداری از شبکه های آبیاری و زهکشی به این تشکل ها واگذار می شود.
وی اغلب تشکل های موجود را برای خدمات رسانی به کشاورزان دانست و تاکید کرد: در صورت واگذاری امور به تشکل ها نیز هدف نباید انتقال مشکلات دولت به تشکل ها باشد. توجه به اختیارات، مسئولیت ها و هزینه های تشکل ها و تدوین و تهیه یک قانون در این زمینه ضروری است.
شمسایی با بیان اینکه ارتباط میان مشاوران داخلی و جهان مخصوصا در هشت سال گذشته قطع شده است گفت: اصول طراحی و کارهای پژوهشی که انجام می شود مربوط به قبل از انقلاب است و از تکنولوژی های روز استفاده نمی شود. مشاوران به دلیل هزینه بر بودن، تکنولوژی های روز دنیا را نادیده می گیرند و بسیاری طرح ها را به نام تکنولوژی نوین به خورد کارفرماها می دهند.
وی اضافه کرد: با وجود اهمیت مزارع آزمایشی اما اکنون تقریبا در هیچ نقطه کشور مزرعه آزمایشی نداریم.
شمسایی «مهندسی ارزش» را نیز از جمله اموری دانست که در کشور تعطیل شده است، در حالی که اقتصادی بودن طرح ها و کمبود منابع در شرایط موجود باید بیش از همیشه مورد توجه باشد.
مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان تصریح کرد: مطالعات اقتصادی و اجتماعی طرح های گذشته صوری بوده است. این در حالی است که امروزه در دنیا پیش از اجرای هر پروژه مطالعات زیست محیطی و اقتصادی را انجام می دهند.
وی افزود: به دلیل اینکه دولت تامین اعتبار پروژه ها را بر عهده دارد قیمت تمام شده، دوره برگشت سرمایه و تخصیص بهینه به طور جدی و واقعی مورد توجه قرار نگرفته است. به این معنی که پول مملکت را در جایی هزینه کرده ایم که معلوم نیست اقتصادی باشد.
شمسایی اضافه کرد: در اجرای پروژه ها نیز هیچ نگاهی به مردم نداریم و به راحتی از مطالعات اجتماعی طرح ها عبور می کنیم.
این مقام مسئول تدوین برنامه ملی مشترک در زمینه اجرای شبکه های آبیاری بین وزارتخانه های نیرو و جهاد کشاورزی را به عنوان راهکار کاهش تلفات آب پیشنهاد کرد و گفت: به این ترتیب حداقل 50 درصد تلفات آب کاهش می یابد و حداقل 45 میلیارد مترمکعب آب در دسترس قرار می گیرد.
وی راه اندازی «بازار آب» را از دیگر پیشنهادات این حوزه عنوان کردو افزود: تا زمانی که آب در این مملکت بی ارزش است هیچ امیدی برای حل معضل بهره وری و سرمایه گذاری در این حوزه نمی توانیم داشته باشیم.
شمسایی با اشاره به تجارب جهانی در راه اندازی بازار آب توسط بخش خصوصی، اظهار کرد: هدف این طرح قیمت پیدا کردن آب و توجیه اقتصادی سرمایه گذاری در این حوزه است. بازار آب در استرالیا باعث شد قیمت آب ظرف سه سال 20 برابر شود.
مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان کنتور گذاری برای چاه های آب و ایستگاه های پمپاژ آب های سطحی به منظور تعیین میزان مصرف آب کشاورزی و اولویت بندی تخصیص ها را از دیگر راهکارهای حل مشکلات دانست و گفت: تخصیص ها باید بر اساس ارزش افزوده باشد. بحث هایی که در اصفهان برای برداشت آب کشاورزی می شود به دلیل بی توجهی به ارزش افزوده است.
وی اظهار کرد: به جز در بخش شرب و بهداشت که باید به هر قیمتی تامین شود، در سایر بخش ها اعم از کشاورزی، صنعت، معدن و خدمات، ارزش افزوده و تبعات اجتماعی طرح هاست که باید مبنای تصمیم گیری باشد، نه زور و قدرت و لابی های قوی تر.
انتقال آب کارون؛ زنگ خطر کشاورزی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان نیز در این همایش، طرح های انتقال آب از سرچشمه رودهای خوزستان را زنگ خطری برای کشاورزی استان دانست.
کیخسرو چنگلوایی گفت: 98 درصد تولیدات کشاورزی استان به اراضی آبی وابسته است و 88 درصد نیز از آب های سطحی تامین می شود.
وی افزود: با توجه به اینکه سرچشمه تمام رودهای خوزستان در خارج از این استان است، برداشت آب در بالادست و انتقال آب از سرچشمه ها زنگ خطری برای کشاورزی استان است.
چنگلوایی تاکید کرد: در صورت کاهش ضایعات بخش کشاورزی می توان 100 هزار هکتار جدید را آبیاری کرد.
وی مدیریت یکپارچه منابع آب، نصب کنتورهای هوشمند برای مصرف کنندگان، تجهیز و نوسازی اراضی، تشکیل انجمن های آب بران وارزیابی طرح های اجرایی را از راهکارهای حل مشکلات حوزه کشاورزی عنوان کرد.
7 میلیون تن نمک پشت سد گتوند
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز نیز در این همایش دخیره نمک پشت سد گتوند را هفت میلیون تن عنوان کرد.
مهدی قمشی با ارائه آنالیز شوری سد گتوند و تاثیر آن بر رودخانه کارون گفت: اختلاف نظرهای فاحشی درباره تاثیر سد گتوند بر کیفیت رودخانه کارون مطرح شده است. گروهی معتقد هستند این سد هیچ تاثیری بر کیفیت کارون ندارد و عده ای نیز این سد را تنها مقصر اختلال کیفیت در رودخانه می دانند. هدف از تهیه مقاله و تحلیل داده ها این است که نقش واقعی سد گتوند مشخص شود.
وی با اشاره به قرار گرفتن سازند نمکی گچساران در مخزن سد گتوند اظهار کرد: در مطالعات، حجم نمک این سازند 60 میلیون مترمکعب برآورد شده که در مدت 10 تا 15 سال انحلال پیدا کرده و مشکلی در سد ایجاد نمی کند.
به گفته وی، حداکثر شوری موجود در مخزن سد 170 هزار میکروموس است که بیش از سه برابر شوری خلیج فارس است.
این عضو هیات علمی دانشکده علوم آب افزود: اکنون با مخلوط کردن لایه های بالایی آب مخزن و لایه هایی که در عمق پایین تر قرار دارد، شوری خروجی سد در مرز بحرانی حفظ شده است.
وی با بیان اینکه حجم ذخیره نمک در مخزن سد در دو سال گذشته افزایش یافته اضافه کرد: آمارهایی که از کیفیت مخزن سد و خروجی سد در مدت زمان دی ماه 90 تا آذر 92 به دست آمده نشان می دهد که حجم ذخیره نمک در اواخر سال 90، 3.3 میلیون تن بوده که در سال 91 به بیش از شش میلیون تن و در اواخر سال 91 به 7.8 (هفت و هشت دهم) میلیون تن افزایش یافته است.
قمشی اظهار کرد: وضعیت سال 92 هنوز تحلیل نشده و در صورتی که شوری تثبیت شده باشد می تواند نشانه ایجاد تعادل در لایه های شور باشد.
وی اضافه کرد: در صورتی که شوری مخزن رو به افزایش باشد تخلیه آب شور به کارون غیرممکن خواهد بود و باید راهی برای خروج آبهای شور (اعم از تخلیه به خلیج فارس) مدنظر قرار گیرد.
این استاد دانشگاه همچنین با اشاره به وضعیت شوری کارون در مقطع اهواز در یک دهه گذشته گفت: تحلیل داده ها نشان می دهد که 23 درصد شوری این رودخانه تحت تاثیر سد گتوند است.
وی افزود: هفت درصد شوری کارون مربوط به افزایش شوری در رودخانه دز و 71 درصد آن مربوط به زهکش های ورودی به رودخانه در طول مسیر بوده است. به عبارتی 77 درصد شوری کارون به دلیل تخلیه پساب های کشاورزی بوده است.
قمشی تصریح کرد: میزان تاثیر پساب های کشاورزی بر کیفیت کارون در مقطع زمانی کنونی در تناقض با تاثیر سد گتوند نیست زیرا خروجی آب این سد اگر چه اکنون در مرز بحرانی نگه داشته شده اما این فقط در صورتی است که بحران مدیریت شود و اگر روزی بحران قابل کنترل نباشد یا حادثه ای به وقوع بپیوندد فاجعه ای در پایین دست این سد در رودخانه کارون اتفاق می افتد.