سال ۲۰۱۲ روزهای پایانی‌اش را سپری می‌کند اما با توجه‌ به تفاوت‌های تقویم‌ فوتبال با تقویم سال، فصل فوتبالی با اتمام روزشمار سالانه به پایان نمی‌رسد. دنیای فوتبال بخشی از بار خود در رقابت‌هایی مانند لیگ‌های باشگاهی در کشورهای مختلف اروپا، لیگ قهرمانان و مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۴ را به سال نو موکول می‌کند.
بحث توپ طلا، رجزخوانی‌های جهانی هواداران مسی و رونالدو، برکناری مربیان چلسی و برزیل، جدایی گواردیولا از بارسا، شعارهای نژادپرستانه تماشاگران در اروپای شرقی، فیگور تاریخی بالوتلی پس از گلزنی به آلمان، پدر شدن لیونل مسی، پنج گل رادامل فالکائو به دپورتیوو، گل استثنایی زلاتان ابراهیموویچ به انگلستان، ادعای زامبیا مبنی بر مخدوش بودن رکورد لیونل مسی، نارضایتی فیفا از روند آهسته ساخت ورزشگاه‌های برزیل، جنجال‌های نقل و انتقالات، شکارهای گرانقیمت تیم‌های متمول و ده‌ها رویداد دیگر، نُقل محافل و رسانه‌های فوتبالی در امتداد سال بود.

در واپسین روزهای سالی که گذشت و بیرون از مستطیل سبز، محمد بن همام عضو پیشین کمیته اجرایی فیفا و رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا، طبق حکم فیفا از کلیه سمت‌های مرتبط با فوتبال به شکل مادام‌العمر محروم شد. در داخل مستطیل سبز اما از ژانویه تا دسامبر، تنور فوتبال جهان داغ بود.

در بوندس‌لیگا، بایرن‌مونیخ یکی از بهترین فصل‌های فوتبالی‌اش را پشت سر می‌گذارد و با اختلاف امتیاز جالب توجهی نسبت به تیم‌های تعقیب‌کننده در صدر جدول ایستاده. جالب آن‌که قعر جدول نیز در اختیار تیم‌هایی از منطقه بایرن است. گروتر فورت و آگسبورگ دو کاندید جدی سقوط به دسته پایین‌تر هستند.

در سری A، یوونتوس غوغا کرده و با حاشیه امنیت معناداری نسبت به اینتر و سایر رقبا صدرنشین است. ماه آخر سال برای آث میلان فرصتی بود برای جبران نتایج اسفناکش در طول فصل. کسب چند پیروزی پیاپی باعث شد میلان خود را به شش تیم بالای جدول نزدیک کند.

در لالیگا، بارسلونا که لیونل مسی مهارنشدنی را در اختیار دارد توانسته فاصله خوبی با دو تیم مادریدی ایجاد کند. سویا تیم همواره موفق فصل‌های اخیر، این بار جایی در جمع تیم‌های بالانشین ندارد. قعر جدول نیز پر از شگفتی است. سه تیم معتبر دپورتیوو لاکورونیا، اسپانیول و مایورکا در دور رفت، بوی سقوط می‌دهند و برای فرار از مهلکه چشم به سال نوی میلادی دوخته‌اند.

در لیگ برتر انگلستان هم منچستر یونایتد تاخت‌وتاز می‌کند. منچسترسیتی هم مثل سایه در تعقیب شاگردان سرالکس فرگوسن است. چلسی که پای فرناندو تورس مهاجم گرانقیمتش در ماه آخر سال به گلزنی باز شده رتبه سوم را در اختیار دارد.

در سالی که گذشت هزاران گل از خط دروازه‌ها عبور کرد و البته باز هم تردیدهای جنجال‌برانگیزی درباره عبور یا عدم عبور توپ از خط دروازه، روی برخی از این گل‌ها مطرح شد. بحث استفاده از فناوری کنترل خط دروازه در سال ۲۰۱۲ هم داغ بود. سالی که حتی داوران ویژه برای خط دروازه نیز در جام ملت‌های اروپا دچار اشتباه شدند.

در ادامه به نمونه‌های دیگری از مهم‌ترین رویدادهای فوتبال جهان در سالی که گذشت، اشاره شده.

رکورد جدید لیونل مسی

​​دو گل در بازی بتیس و بارسلونا به ثمر رساند تا تعداد گل‌هایش در یک سال را به ۸۶ گل برساند و پس از چهار دهه حد نصاب گرد مولر ستاره تیم ملی آلمان غربی و بایرن مونیخ را بشکند. گرد مولر در سال ۱۹۷۲ میلادی توانست ۸۵ بار دروازه حریفان را باز کند و برای چهل سال رکورد گلزنی در یک فصل را در اختیار بگیرد.

رکورد مسی بعد از بازی با بتیس نیز تداوم یافت و او رکوردی که به خودش تعلق دارد را بهبود بخشید و به ۹۰ گل هم رسید.
مسی پیش از آن رکورد گلزنی تاریخ باشگاه بارسلونا را هم شکسته بود. ضمناً مقابل لورکوزن در لیگ قهرمانان اروپا توانست اولین بازیکنی باشد که در یک بازی پنج گل زده.

ستاره خلاق تیم ملی فوتبال آرژانتین سال ۲۰۱۲ را با زدن دو گل به اوساسونا در  جام حذفی آغاز کرد و سپس تا پایان سال، ماشین گلزنی غیر قابل مهاری برای بارسلونا و تیم ملی آرژانتین شد.

شگفتی در جام ملت‌های آفریقا

تیم ملی فوتبال زامبیا که در رتبه نازل هفتاد و یکمی جهان قرار داشت با پیروزی در ضربات پنالتی مقابل ساحل عاج عنوان قهرمانی جام ملت‌های آفریقا را نصیب خود کرد. زامبیایی‌ها تاکنون به جام جهانی راه پیدا نکرده‌اند اما در این رقابت‌ها با هدایت هروه رنه سرمربی جوان فرانسوی برای نخستین بار روی سکوی قهرمانی ایستادند.

فینال در لیبرویل برگزار شد، همان شهری که سال ۱۹۹۳ و بر اثر سقوط هواپیما، هجده نفر از اعضای تیم ملی فوتبال زامبیا جان باختند. زامبیایی‌ها قبل از آغاز فینال هم‌قسم شده بودند تا با کسب جام قهرمانی، یاد بازیکنان از دست رفته در آن سانحه را زنده نگه دارند.

در فینال، ساحل عاج و زامبیا به تساوی بدون گل رسیدند و در ضیافت طولانی پنالتی‌ها، ساحل عاج که در متن بازی یک پنالتی را توسط دیدیه دروگبا از دست داده بود، مقهور زامبیا شد.

زامبیایی‌ها پیش از آن با پیروزی مقابل غنا به فینال راه پیدا کرده بودند. در آن دیدار ضربه پنالتی آساموا جیان برای غنا هدر رفت.  جالب این‌که جیان در جام جهانی ۲۰۱۰ نیز در وقت‌های اضافه از مرحله یک چهارم نهایی مقابل اروگوئه، یک پنالتی از دست داد که در نهایت منجر به حذف تیمش شد.

در پایان جام ملت‌های آفریقا، کریستوفر کاتونگو از زامبیا به عنوان برترین بازیکن انتخاب شد و ام‌وینه از  زامبیا هم برترین دروازه‌بان. او در فینال ضمن درخشش در ضربات پنالتی، زننده زیباترین پنالتی از جمع ۱۷ پنالتی نواخته شده نیز بود.

توفان اسپانیا در جام ملت‌های اروپا

چهاردهمین دوره جام ملت‌های اروپا که با میزبانی مشترک لهستان و اوکراین برگزار شد. قهرمانی اسپانیا به پایان رسید تا این تیم پس از فتح جام ملت‌های ۲۰۰۸ و قهرمانی در جام جهانی ۲۰۱۰، سومین جام پیاپی را نیز نصیب خود کند.  آن‌ها نخستین تیم در تاریخ فوتبال جهان هستند که سه عنوان قهرمانی پپاپی تورنمنت‌های مهم را به خانه برده‌اند.

اسپانیا با هدایت ویسنته دل‌بوسکه در فینال با برتری خیره‌کننده ۴-۰ از سد ایتالیا گذشت و سزاوارانه به جام قهرمانی رسید. دروازه این تیم در طول رقابت‌ها فقط یک بار آن‌هم در بازی نخست مقابل ایتالیا باز شد. ایکر کاسیاس از برترین‌های این دوره از رقابت‌ها بود و جام را با رکورد عالی ۵۱۰ دقیقه گل نخوردن به پایان رساند.

اسپانیا با برتری در ضربات پنالتی مقابل پرتغال راهی فینال شد. در طرف مقابل هم ایتالیا ضمن ارائه بازی‌های جذاب و تماشاگرپسند به فینال رسیده بود. آلمان که در جام‌های جهانی ۲۰۰۶ و  ۲۰۱۰ نیز در نیمه نهایی متوقف شده بود، این بار هم از راهیابی به فینال و تکرار فینال یورو  ۲۰۰۸ مقابل اسپانیا باز ماند. ایتالیا با گل‌های ماریو بالوتلی و با نتیجه ۲-۱ از سد آلمان گذشت.

بالوتلی برای زدن گل دوم با فرار از دام آفساید، دقیقاً از روی خط محوطه جریمه شوتزنی کرد و توپ را به زیر طاق دروازه مانوئل نویر رساند. سپس پیراهنش را در آورد و فیگور ایستاده مانند قهرمانان پرورش اندام را نمایش داد تا یک کارت زرد هم نصیبش شود. این صحنه اما ناگهان با تیراژی شگفت‌آور در رسانه‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. تصویری که ماندگارترین لحظه این جام را رقم زد.

در جدول گلزنان هیچ بازیکنی نتوانست چهار گله شود و شش نفر به اتفاق با ۳ گل زده در صدر قرار گرفتند. ماریو ماندزوکیچ (کرواسی) آلان زاگوئف (روسیه) کریس رونالدو (پرتغال) فرناندو تورس (اسپانیا) ماریو گومز (آلمان) و ماریو بالوتلی از ایتالیا آقای گل شدند.

ناکامی بزرگان در لیگ قهرمانان اروپا

تیم فوتبال چلسی با برتری در برابر بایرن مونیخ، لیگ قهرمانان اروپا در سال ۲۰۱۲ را نصیب خود کرد. آبی‌پوشان لندن در ورزشگاه آلیانس آرنا توانستند در ضربات پنالتی، بایرن را در خانه مقهور خود کنند.

پتر چک، سنگربان چلسی رکوردی جالب به جا گذاشت و مسیر توپ در هر شش ضربه پنالتی که در جریان بازی و سپس در ضیافت پنالتی‌ها نواخته شد را درست تشخیص داد.

چلسی در بازی برگشت مرحله نیمه‌نهایی هم موفق شده بود میزبان خود بارسلونا را در حضور حدود صدهزار نفر متوقف کند و با برتری در مجموع دو بازی، پا به فینال بگذارد. بارسا مدافع عنوان قهرمانی که بازی رفت را با یک گل به حریف لندنی باخته بود، در بازی برگشت نتوانست چلسی ۱۰ نفره را شکست دهد و با تساوی ۲-۲ از دور رقابت‌ها خارج شد.

یک شب پس از ناکامی بارسلونا در ورزشگاه خانگی، رئال مادرید هم در سانتیاگو برنابئو نتوانست جواز حضور در فینال را کسب کند. رئال که بازی رفت را ۲-۱ به بایرن باخته بود، در بازی برگشت با همین نتیجه به برتری رسید تا کار به وقت اضافی و ضربات پنالتی کشیده شود. ضیافتی که منجر به حذف رئال و صعود بایرن به فینال شد.

در فینال، شاگردان یوپ هاینکس توپ و میدان را در اختیار داشتند و موقعیت‌های متعددی را روی دروازه چلسی ایجاد کردند. به نحوی که در دقیقه ۷۰ بایرن چهارده کرنر زده بود اما تعداد کرنرهای چلسی هنوز عدد صفر بود.

توماس مولر در دقیقه ۸۳ با ضربه سر موفق به گلزنی شد. تماشاگران آلمانی نیز ایستاده و سرود قهرمانی سر می‌دادند اما پنج دقیقه بعد دیدیه دروگبا کار را به تساوی کشاند. عجیب آن‌که این گل روی ضربه ارسالی از نخستین کرنر چلسی به ثمر رسید.

در نهایت بازی به برابری یک بر یک انجامید و به وقت‌های اضافه کشیده شد. در آغاز وقت نخست، خطای پنالتی دروگبا باعث شد تا بایرن مجدداً در آستانه قهرمانی بایستد. اما آرین روبن هافبک هلندی مونیخی‌ها این پنالتی را به پیتر چک اهدا کرد.

در ضربات پنالتی، ایویتسا اولیچ که در متن بازی نیز یک فرصت ایده‌آل گلزنی را از کف داده بود، ضربه پنالتی‌اش را هم هدر داد و نظاره‌گر مهار عالی پیتر چک بود. غیر از اولیچ، شواین‌اشتایگر هم ضربه پنجم بایرن را به تیر دروازه کوبید.

هواداران پرشمار بایرن به شدت بهت زده بودند و بازیکنان این تیم نیز روی چمن ورزشگاه دراز کشیده و حسرت از دست رفتن جامی را می‌خوردند که نصیب مهمان انگلیسی شده بود.

آمریکای جنوبی، تغییر سرمربی سلسائو

اگر در سال ۲۰۱۰ آرژانتینی‌ها با مشقت فراوان توانستند جواز حضور در جام‌جهانی را بگیرند، این بار شرایط به کلی متفاوت است و این تیم با اقتدار در صدر جدول رده‌بندی مرحله مقدماتی جام جهانی در منطقه آمریکای جنوبی است.

البته با این تفاوت که برزیل میزبان جام‌جهانی است و معاف از حضور در مرحله مقدماتی. اما غیر از صدرنشینی آلبی سلسته، درخشش اکوادور و ونزوئلا از مهم‌ترین نکات سال ۲۰۱۲ در فوتبال آمریکای‌جنوبی بود. کلمبیا نیز به لطف هنرنمایی رادامل فالکائو توانسته سال ۲۰۱۲ را با قرار گرفتن در رده سوم به پایان برساند.

تیم پنجم این بازی‌ها برای صعود به جام جهانی باید مقابل تیم پنجم آسیا قرار بگیرد. تیم پنجم آمریکای جنوبی فعلاً تیم چهارم جام جهانی ۲۰۱۰ یعنی اروگوئه است.

یکی از مهم‌ترین اخبار  فوتبال آمریکای جنوبی در سال ۲۰۱۲ اخراج مانو منزس و بازگشت لوئیز فیلیپه اسکولاری به روی نیمکت این تیم بود. او در جام جهانی ۲۰۰۲ کره و ژاپن موفق شد طلایی پوشان برزیل را قهرمان جهان کند.

کارلوس آلبرتو پریرا نیز به عنوان مدیر فنی جدید تیم فعالیت خواهد کرد. پریرا در جام جهانی ۱۹۹۴ آمریکا موفق شد تیم ملی برزیل را به چهارمین قهرمانی‌اش برساند.

این دو استاد کهنه‌کار فوتبال برزیل کار بسیار سختی را پیش رو دارند زیرا تمام طرفداران فوتبال در برزیل انتظار دارند در جام جهانی ۲۰۱۴ که میزبان آن هستند، ششمین عنوان‏ قهرمانی خود را کسب کنند. آن‌جا حتی نایب قهرمانی هم برای برزیل یعنی شکست. آن‌ها البته برخلاف تمام تیم‌های مدعی، در سال ۲۰۱۳ دغدغه کسب مجوز صعود به جام‌جهانی را نخواهند داشت و صرفاً مهیای آماده‌سازی و مشغول انجام بازی‌های تدارکاتی خواهند بود.

منبع:رادیو فردا