محبت نیوز- مقاله ای تحت عنوان «آیا طلبه‌ها بیش از دیگران صیغه می‌کنند؟» توسط خبرگزاری آلمانی "دویچه وله" منتشر شده که به مقوله ازدواج مؤقت در ایران پرداخته است.

 

در این مقاله آمده است: در سال‌های گذشته شخصی به نام شیخ حسین وافی، تشکیلاتی شامل چند «خانه عفاف» در شهر قم اداره می‌کرد که در آن‌ها خدمات ازدواج موقت به طلبه‌ها ارائه می‌شد. در این خانه‌ها زنانی بودند که (بنا به شرطی که بین فقیهان شیعه «عدم دخول» نامیده می‌شود) می‌توانستند در یک روز در چارچوب ازدواج موقت با چند مرد رابطه داشته باشند.

 

یک روحانی که در شیراز تحصیل کرده، می‌گوید در یکی از قدیمی‌ترین حوزه‌های علمیه ایران که در گذشته دور نیز مرکز جهان اسلام بوده است، به نام «حوزه علمیه خان»، به دلیل نحوه مدیریتش در سال‌های گذشته، مسئله صیغه شدیدا رایج بوده است و طلبه‌های آن‌جا به این کار معروف بوده‌اند.

 

این روحانی جوان می‌گوید که "صیغه‌ کردن" در شهرهای قم و مشهد بسیار رایج است و حتی دفتر رسمی برای این کار وجود دارد و طلبه‌ها هم از این کار خیلی خوششان می‌آید و «از همان اوایل دست به صیغه‌شان خوب است».

 

وی می‌گوید وقتی به طلبه‌های این شهرها اعتراض می‌کرد، به او می‌گفتند «می‌خواهی حلال خدا را حرام کنی؟» به نظر این روحانی جوان، «قسم» و «طلاق» هم حلال است، اما مذموم. او می‌گوید: «صیغه حلالی است که فرد تا مجبور نشود نباید دست به آن بزند.»

 

او دلیل رواج این مسائل در قم را این می‌داند که روش مدیریت در حوزه‌های این شهر غلط است و طلبه‌ها به قصد نمره و نه به قصد یادگیری درس می‌خوانند و به این دلیل «می‌افتند توی این کارها.» وی می‌گوید طلبه‌هایی که در قم و مشهد برای خدا درس می‌خوانند، نه مقام و پول، در اکثریت نیستند.

 

پیدا کردن «زنان صیغه‌ای»

 

گفته می‌شود زنانی که در ایران «زنان صیغه‌ای» خوانده می‌شوند، در شهر قم، در قبرستان شیخان و اطراف آن حضور چشمگیری دارند.

 

حیاط بزرگ مسجد امام حسن عسگری، صحن و اطراف حرم معصومه، خیابان ارم، گذر خان و اطراف مدرسه گلپایگانی دیگر جاهایی هستند که می‌توان «زنان صیغه‌ای» را پیدا کرد. این زنان در قالب دست‌فروش و «گدا» نیز حضور دارند.

 

همچنین گفته می‌شود بعضی طلبه‌ها شماره‌ تلفن‌های برخی از این زنان را دارند که آن را در اختیار دوستان خود قرار می‌دهند یا گاهی خود واسطه آشنایی زنان صیغه‌ای و دوستان‌شان می‌شوند.

 

حتی گفته می‌شود آرایشگاهی در شهر قم به مشتریان مطمئن خود شماره‌ تلفن ‌برخی از این زنان را می‌دهد و خودش طلبه‌ها را با زنان صیغه‌ای آشنا می‌کند. برخی روحانیون نیز بابت انجام «کار خیر» و «نجات جوانان از گناه» ممکن است زنان صیغه‌ای را به طلبه‌های جوان معرفی کنند.

در تاجیکستان موضوع اکثر سخنرانی‌های وعاظ مساجد مسائلی است که به زندگی روزمره مردم مربوط می‌شوند. و این روز‌ها یکی از موضوعات داغ این سخنرانی‌ها مسئله ازدواج موقت است که تا چندی پیش اثری از آن در جامعه تاجیکستان دیده نمی‌شد.

 

در خطبه‌های پس از نماز جمعه روز هشتم ژوئن، احسان عبدالبصیر سعیداف، یکی از امامان جمعه سر‌شناس شهر دوشنبه، به زنان هشدار داد که ازدواج موقت نکنند. روحانیون می‌گویند که ازدواج موقت یا «متعه» در چند سال اخیر در این شهر رواج زیادی پیدا کرده است.

 

احسان عبدالبصیر سعیداف در خطبه‌های نمازجمعه گفت که بسیاری از زنان تاجیک «قربانی ازدواج موقت به روش ایرانی» شده‌اند که متعه نامیده می‌شود.

 

متعه که طبق قوانین ایران و مذهب شیعه امری پذیرفته شده است، نوعی ازدواج موقت با دوره زمانی معین و محدودی است که دو طرف قبل از عقد قرارداد ازدواج در مورد آن توافق می‌کنند.

 

طبق برداشت اهل سنت از شریعت، متعه نادرست است و اکثر مسلمانان تاجیکستان سنی مذهب‌اند.

 

زورافو رحمانی، مسئول امور فرهنگی حزب احیاء اسلامی تاجیکستان، در این باره می‌گوید: «امروزه در موارد زیادی زنان تاجیک با مردان ایران ساکن این کشور ازدواج موقت می‌کنند.»

جمعیت زیادی از مردان ایرانی در دوشنبه و شهرهای بزرگ دیگر کشور تاجیکستان زندگی می‌کنند.

 

آقای رحمانی می‌گوید: «این زنان چه در دوران ازدواج و چه پس از پایان این دوره، از هیچ گونه حقوق یا حمایتی از سوی مردان برخوردار نیستند. در تمامی این موارد مردان ایرانی پس از مدتی تاجیکستان را ترک کرده و همسر موقت خود را به جا می‌گذارند. دردناک‌ترین پیامد این ازدواج‌های موقت کودکان حاصل این گونه روابط هستند.»

 

به گفته وی، دلیل و زمینه اصلی گسترش این روش فقر و مشکلات مالی در تاجیکستان است. تعداد زیادی از مردان تاجیکستان در جستجوی کار و کسب درآمد از این کشور مهاجرت کرده‌اند. از سوی دیگر مردان خارجی برای کار به تاجیکستان آمده‌اند و این شرایط را برای شیوع ازدواج موقت (متعه) فراهم کرده و شرایط بد اقتصادی در سال‌های اخیر این پدیده را تشدید کرده است.

 

آمار دقیق و رسمی در مورد تعداد زنانی که وارد ازدواج موقت شده‌اند در دست نیست، ولی به گفته آقای رحمانی این تعداد باید حدود چند صد نفر باشد.

 

در همین حال سفارت جمهوری اسلامی ایران در شهر دوشنبه در پاسخ به سوالات رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی، در این زمینه گفت که تاکنون هیچ گونه شکایتی در مورد این نوع ازدواج‌ از سوی شهروندان تاجیکستان دریافت نکرده است.

روحانیون تاجیکستان متعه را «غیراسلامی» و مغایر با اعتقادات مذهبی و سنن تاجیکستان توصیف کرده‌اند.

 

احسان عبدالبصیر سعیداف، از روحانیون سر‌شناس دوشنبه، گفت: «هدف متعه، قانونی کردن روسپی‌گری است. این روش هیچ گاه ازدواجی شرعی نخواهد بود و از نظر ما گناه محسوب می‌شود.»

 

او در بخشی از خطبه‌های نماز جمعه خود گفت که سادگی و بی‌اطلاعی زنان تاجیک از حقوق شرعی و مدنی خود باعث شده که آنها قربانی ازدواج‌های موقت شوند.

 

مایا یکی از زنان جوان تاجیک است که مدتی پیش با یک مرد ایرانی ازدواج موقت کرده است. وی می‌گوید که در آغاز برای او این رابطه مثل «عشق در نگاه اول» و دل باختن به مردی از فرهنگی دیگر بود. او با شوهر موقت خود در یک رستوران که محل رفت و آمد تجار و کاسبکاران مرفه است، آشنا شده است.

 

مرد ایرانی به سرعت به مایا پیشنهاد ازدواج موقت داده و مایا نیز این پیشنهاد را پذیرفته است. به گفته وی، مراسم شرعی ازدواج توسط یکی از دوستان این مرد و با حضور دو شاهد انجام شده است.

 

مایا می‌گوید: «شوهر سابقم نکته‌ای را در مورد موقتی بودن ازدواج مطرح کرد، ولی من دقیقا موضوع را متوجه نشدم. فکر می‌کردم که قصد دارد احتیاط کند. اما او شش ماه پس از ازدواج تاجیکستان را ترک کرد. اکنون من یک دختر نوزاد دارم و او چه از نظر مالی و چه از نظر عاطفی هیچ گونه کمکی به ما نمی‌کند.»

 

روحانیون تاجیکستان به خاطر جلوگیری از تکرار یک چنین مواردی به زنان تاجیک هشدار می‌دهند که به هیچ وجه به روش مذهبی با اتباع کشورهای دیگر و به خصوص ایرانیان شیعه ازدواج نکنند. آنها تاکید می‌کنند که زنان تاجیک باید ازدواج خود را در مراجع مدنی و دولتی ثبت کرده و حتی قرارداد مشخصی را هم برای حراست از حقوق خود در دوران ازدواج یا حالت طلاق امضا کنند.

 

قوانین کشور تاجیکستان ازدواج‌های شرعی و مذهبی در هر شکل و فرم را به رسمیت نمی‌شناسد. دولت تاجیکستان به منظور مبارزه با چندهمسری، اجازه عقد ازدواج را از روحانیون و ملا‌ها سلب کرده، مگر آن که زوج قبل از آن در ادارات دولتی مربوطه ازدواج خود را قانونا ثبت کرده باشند.

 

در تاجیکستان چندهمسری جرم محسوب می‌شود و مجازات آن پنج سال زندان است.