«رونق» گردشگری در ایران، در زمانه تحریم و فشار
رادیو فردا-روزنامه «واشینگتن پست» در گزارشی از تهران می‌نویسد یکی از پیامدهای تحریم‌های بین‌المللی علیه برنامه هسته‌ای ایران که قاعدتا باید ناخواسته باشد، ولی در عین حال موجب خرسندی مقامات ایران شده رونق صعنت گردشگری و سفر جهانگردان به ایران است.
در شرایطی که اکثر صنایع و فعالیت‌های اقتصادی تحت تاثیر جنبه‌های مختلف این تحریم‌ها تحت فشار شدید قرار دارند، کاهش ارزش ریال باعث شده است که خارجیانی که به ایران سفر می‌کنند قدرت خرید بسیار بالایی داشته باشند. به همین دلیل چنین شرایطی برای سفر به کشوری که معمولا در فهرست نقاط توریستی جهان نبوده موقعیت بسیار خوبی است.
با وجود آن که اکثر مردم ایران و دست‌اندرکاران صنعت گردشگری در کشور معتقدند که به دلایل سیاسی هیچ گاه ایران امکان بهره‌برداری از ظرفیت‌های توریستی خود را نداشته، ولی میزان رشد صنعت گردشگری در ایران طی سال‌های اخیر از میانگین جهانی نیز بالا‌تر بوده است.
در فاصله سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰ میانگین رشد تعداد جهانگردانی که به کشورهای خارجی سفر کرده‌اند در سطح جهان حدود ۳.۲ درصد بوده است. اما آمارهای موجود در ایران نشان می‌دهد که در همین دوره سفر خارجیان به ایران حدود ۱۲.۷ درصد افزایش یافته است.
روزنامه «واشینگتن پست» می‌افزاید که بر اساس آمارهای موجود در ایران تعداد خارجیانی که در سال گذشته به ایران سفر کرده‌اند حدود سه میلیون نفر و سهم صنعت گردشگری در اقتصاد ایران حدود دو میلیارد دلار بوده است. این مبلغ برای اقتصاد ایران که تحت تاثیر کاهش صدور نفت و سایر محدودیت‌های تجاری به شدت محتاج ارزهای خارجی است نقش مهمی ایفا می‌کند.
در همین حال باید به خاطر داشت که بخش اعظم مسافران خارجی با هدف زیارت اماکن مقدس شیعیان به ایران سفر می‌کنند. بر اساس آمارهای ایران از حدود سه میلیون نفری که در سال گذشته به ایران سفر کرده‌اند، فقط بیست هزار نفر با هدفی غیر از زیارت اماکن مقدس به این کشور رفته‌اند. اکثر این افراد اهل چین و آلمان بوده‌اند.
بر اساس آمار اتحادیه موسسات گردشگری ایران در سال گذشته حدود هزار آمریکایی نیز از ایران دیدن کرده‌اند.
به خاطر محدودیت‌های ناشی از اجرای قوانین مذهبی مثل نحوه پوشش زنان یا ممنوعیت فروش و مصرف مشروبات الکلی معمولا شهروندان کشورهای غربی کمتر به ایران سفر می‌کنند. از جمله جذابیت‌های ایران برای توریست‌های غیر زیارتی تاریخ کهن و نقاط باستانی متعدد این کشور و در عین حال روحیه مهمان‌نوازی ایرانیان و خصوصیت‌های به اصطلاح «ممنوعه» کشور است. با وجود آن که وزارت خارجه آمریکا از سال‌ها پیش همواره به شهروندان خود توصیه کرده که به ایران سفر نکنند، ولی از سوی دیگر مثل مورد کوبا یا کره شمالی ممنوعیتی برای سفر به ایران اعمال نکرده است.
تعداد بسیار کمی از جهانگردان غربی و به‌خصوص آمریکایی شهامت سفر به ایران را دارند. تحت تاثیر سال‌ها خصومت، بحران و تنش سیاسی در روابط ایران و غرب برای بسیاری از ساکنان کشورهای غربی سفر به ایران خطرناک تلقی می‌شود. اما اکثر کسانی که به ایران سفر کرده‌اند می‌گویند که با خاطره‌ای خوش به کشور خود بازگشته‌اند. در این میان بیش از همه بر مهمان‌نوازی و محبت ایرانی‌ها، نقاط و دیدنی‌های تاریخی و تنوع طبیعی و فرهنگی کشور تاکید می‌شود.
روزنامه «واشینگتن پست» یاداوری می‌کند که از زمان روی کار آمدن جمهوری اسلامی ایران سیاست حکومت در قبال مسئله گردشگری بسیار گنگ و آشفته بوده است. در سال‌های اول حکومت اسلامی حتی برخی جریان‌های تندرو در حکومت طرفدار از بین بردن تمامی آثار باستانی بودند، آثاری که به‌زعم آنها یادگار دوره‌های کفر و ضدیت با اسلام است.
اما به مرور اهمیت صنعت گردشگری بهتر درک شده و بنابراین شرایط و الزامات سفر به ایران برای اتباع کشورهای غربی تسهیل شده است. در گذشته دریافت ویزای ایران کار بسیار دشواری بود و اکثر مواقع دفا‌تر کنسولی ایران هیچ گونه تسهیلاتی در این زمینه ارائه نمی‌کردند. اما اکنون آژانس‌های مسافرتی این کار را انجام می‌دهند و روند انجام این کار به نسبت گذشته به مراتب ساده‌تر شده است.
البته در مورد توریست‌های آمریکایی ملاحظات یا کنترل بیشتری وجود دارد. برای مثال، آنها در تمام مدت باید توسط یک راهنمای توریستی همراهی شوند و ایرانی‌ها حق ندارند این توریست‌ها را به منزل خود دعوت کنند. با این وجود تعداد جهانگردان آمریکایی که به ایران سفر می‌کنند رو به افزایش بوده و اکثر آنها با تجربه خوب و مثبتی از ایران بازمی‌گردند.