«به بن‌بست رسیدن» تلاش ایران برای فروش گاز به اروپا
لندن-بی بی سی : به‌رغم تاکید مداوم مقامات ایران مبنی بر نهایی شدن مذاکرات گازی ایران با برخی کشورهای اروپایی، مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا در مصاحبه با رادیو‌فردا می‌گوید که تمام تلاش‌های ایران برای فروش گاز به اروپا مدت‌هاست که به بن‌بست خورده است.
به گفته مهرداد عمادی، مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا، یک هیئت ایرانی از شرکت ملی گاز از سفری که یک سال و نیم پیش به چند کشور اروپایی داشت دست خالی بازگشته و به دلیل تحریم‌ها هیچ کشوری حاضر به معامله گاز ایران نشده است.
خبرگزاری فارس روز سه‌شنبه گذشته، سوم مردادماه، گزارش داد که ایران در حال مذاکره با چند کشور اروپایی مانند سوئیس و یونان برای صادرات گاز خود به این کشور‌هاست.
همچنین بنا به اظهارات یکی از مسئولان شرکت ملی گاز ایران «به‌زودی» قرار داد جدید صادرات گاز با یک کشور اروپایی بسته خواهد شد.
خبرگزاری فارس اشاره‌ای به نام مقام مسئول، نام این کشور اروپایی و نحوه ترانزیت گاز به اروپا نکرده است، اما به گزارش ۲۵ تیر روابط عمومی شرکت ملی گاز، رستم قاسمی، وزیر نفت ایران، در نشستی که با جواد اوجی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، داشت اعلام کرد که مجوز ترانزیت گاز از خاک ترکیه به اروپا نیز گرفته شده است.
آقای قاسمی اشاره‌ای به جزئیات مجوز ترانزیت گاز نکرد، اما ظاهرا اشاره وی به پروژه خط لوله گاز طبیعی «ایران- ترکیه- اروپا» است که بر اساس اطلاعات وب‌سایت رسمی این پروژه ۱۲ میلیارد دلاری، تفاهم‌نامه آن میان وزرای نفت ایران و ترکیه در نوامبر ۲۰۰۸ بسته شده است.
بر پایه اطلاعات وب‌سایت این پروژه، خط لوله یاد شده قرار است توسط شرکت خصوصی «تورنگ ترانزیت» ترکیه ساخته شود.
خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، نیز روز ۳۱ تیرماه سال جاری در گزارشی بدون اشاره به منبع خبر خود اعلام کرد که شرکت تورنگ ترانزیت در ماه نوامبر تا دسامبر امسال مناقصه‌هایی را برای احداث این خط لوله در خاک ترکیه که از آگری (رشته کوههای آغری) در مرز ایران تا ایپسالا در مرز یونان کشیده خواهد شد، برگزار می‌کند.
هنوز این اطلاعات رسما تایید نشده است.
مهرداد عمادی، مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا، می‌گوید که یک هیئت از شرکت ملی گاز ایران حدود ۱۸ ماه قبل سفرهایی به چندین کشور اروپایی از جمله ایتالیا، اسپانیا، قبرس، یونان و ترکیه کرده و با شرکت‌هایی از قبیل آگیپ ایتالیا، رپسول اسپانیا و شعبه اروپایی «لوک‌اویل گاز» روسیه مذاکراتی پیرامون صادرات گاز به اروپا داشته، اما همه این مذاکرات با شکست مواجه شده است.
به گفته آقای عمادی، ایران حتی سه بار به سراغ شرکت لوک‌اویل رفته است و در آخرین دور مذاکرات ایران گفته بود که حاضر است گاز را به قیمت تمام شده به این شرکت بفروشد.
طبق پیشنهاد ایران به شرکت لوک‌اویل، لوک‌اویل می‌توانست بعد از این که تمام هزینه‌های خود را برداشت، ۳۰ درصد از سود خودش را به ایران بدهد، یعنی در حقیقت اینجا ایران چیزی حدود ۴۰ درصد تخفیف می‌داد که آنها گفتند به خاطر تحریم‌ها حاضر نیستند این ریسک را بپذیرند.
هم اکنون تنها شرکت اروپایی که با ایران قرارداد خرید گاز دارد، «ای جی ال» سوئیس است که در سال ۲۰۰۸ قرارداد ۲۵ ساله‌ای با ایران بست، اما هنوز بر سر مسیر ترانزیت گاز اختلاف وجود دارد.
قبلا قرار بود که گاز ایران از طریق خط لوله «ترانس آدریاتیک» به سوئیس صادر شود، اما سهام‌داران این پروژه رسما اعلام کردند که حاضر به انتقال گاز ایران نیستند.
آقای عمادی می‌گوید که در آخرین مذاکرات ایران و شرکت سوئیسی، «ای جی ال» گفته است که به شرطی حاضر به خرید گاز ایران است که در صورتی که به خاطر معامله با ایران تحریم شود، ایران ۷۰ درصد از جریمه مالی تحریم را متقبل شود، اما ایران تنها حاضر به تقبل ۵۰ درصد از هزینه بوده و به عبارتی طرفین نتوانسته‌اند بر سر تقسیم ریسک توافق کنند.
در مورد مسیر ترانزیت گاز نیز آقای عمادی می‌گوید که یک شرکت چینی به ایران قول داده بود که در ظرف ۱۸ ماه یک تانکر حمل گاز مایع تحویل ایران دهد و گاز مایع ایران با این تانکر و از مسیر دریایی به دو بندر، یکی بندر مالت و دیگری بندری در یونان، حمل و از آنجا به شرکت «ای جی ال» تحویل داده شود، اما هر دو این مسیر‌ها به خاطر ریسک تحریم‌ها به بن‌بست خورد.