پس از سه دهه قطع رابطه میان ایران و مصر، جمهوری اسلامی با استفاده از شرایط جدید مصر و با دعوت از مصری‌ها برای سفر به ایران می‌کوشد روابطی را با این کشور برقرار کند. این تلاش تاکنون به موفقیت نیانجامیده است.
رادیو آلمان- ایران و مصر پیش از انقلاب اسلامی به عنوان دو کشور مهم و تاثیر‌گذار منطقه، رابطه‌ای ممتاز با یکدیگر داشتند، تا جایی که این رابطه حتی در اواسط قرن گذشته منجر به ازدواج شاه ایران با فوزیه دختر پادشاه مصر شد.
با پیروزی انقلاب اما، رهبران جدید ایران که از سیاست‌های آشتی‌جویانه انور سادات با اسراییل و سپس پناه دادن سادات به شاه خشمگین بودند، مصر را متهم به خیانت به آرمان‌های فلسطین و اسلام کرده و رابطه با این کشور را قطع کردند.
با شروع انقلاب مردمی مصر که منجر به کنار رفتن حسنی مبارک از قدرت شد و سپس موج قدرت‌گیری اسلام‌گرایان در این کشور، جمهوری اسلامی در صدد برآمده تا جای پایی برای خود در این کشور ایجاد کند.
دعوت‌نامه جمهوری اسلامی برای خانواده‌های جانباختگان
در یکی از جدیدترین اقداماتی که در این زمینه انجام شده، جمهوری اسلامی از خانواده قربانیان تظاهرات مردمی در مصر دعوت کرده تا با هزینه دولتی به ایران سفر کرده و هدایایی را نیز دریافت کنند که این امر با واکنش شدید مقامات مصری مواجه شده است.
روزنامه «مصر امروز» با فاش ساختن این موضوع، گزارش داد: «بسیاری از خانواده‌های شهدای انقلاب 25 ژانویه با دعوت‌نامه‌هایی از ایران مواجه شدند که طی آن ایران از آنها دعوت کرده بود با سفر به تهران، یک هفته در بهترین هتل اقامت کرده و در کاخ ریاست جمهوری مورد تکریم قرار گرفته و با دریافت هدایایی مادی به قاهره بازگردند».
این روزنامه به نقل از برخی از این خانواده‌ها می‌نویسد که آنها از واکنش جامعه مصر نسبت به این اقدام نگران هستند و معتقدند که چنین اقداماتی از طرف تهران می‌تواند باعث دردسر آنها شده و چهره آنها را در جامعه مصر خدشه‌دار کند».
خانواده‌های قربانیان انقلاب مصر چند روز قبل با تشکیل جلسه‌ای در مقر حزب آزادی و عدالت در قاهره، گفتند: «بسیاری از ما از طرف ایران برای سفر به این کشور تحریک شدیم تا در آنجا مورد تکریم قرار بگیریم، ولی مایل هستیم اعلام کنیم که این دعوت‌نامه‌ها هیچ ارتباطی به ما نداشته و مردم مصر و جوانان انقلابی باید بدانند که همه ما با این سفر مخالفت کردیم و تنها دو خانواده بودند که به علت عدم آگاهی و درایت و همچنین پیشنهادات مالی که به آنها شده بود به ایران سفر کردند».
تنها دو خانواده دعوت را پذیرفته‌اند
دعوت‌شدگان مصری در دیدار با وزیر ارشاد ایران (چپ) در تهران
به نوشته روزنامه مصر امروز، حزب تازه تاسیسی به نام «انقلابیون آزادیبخش» در شهرهای مختلف اقدام به جمع‌آوری گذرنامه‌های خانواده شهدا کرده تا برای آنها ویزای سفر به ایران تهیه کند.
به گفته این عده، خانواده مصطفی عقاد و محمد صابر خلف، تنها دو خانواده‌ای بودند که دعوت را قبول کرده و به مدت یک هفته در تهران بسر بردند و سپس به قاهره بازگشتند.
مصطفی عقاد کارگردان فیلم مشهور «پیامبر» است که در ایران به «محمد رسول‌الله» مشهور است. وی سال گذشته در جریان اعتراضات مردمی به حکومت حسنی مبارک جان باخت.
محمد جمعه برادر حسین جمعه از دیگران قربانیان انقلاب مصر گفت: «خانواده شهدا با اقدام حزب مشکوک انقلابیون آزادیبخش برای سفر به ایران مخالف هستند و هرگز حاضر نیستند به این قبیل اقدامات تن دهند و تنها کسانی با این سفر موافقت کردند که یا آگاهی کافی نداشتند و یا اینکه بی‌تدبیری کرده‌اند».
برای مخالفت این خانواده‌ها با سفر به تهران، دلایلی نیز ذکر شده به‌طوریکه برخی از خانواده‌ها از واکنش مردم مصر نسبت به چنین اقداماتی ابراز نگرانی کرده‌اند و گروهی دیگر دلایل مذهبی را برای این مخالفت حائز اهمیت خوانده‌اند.
شیخ صالح پدر اسلام صالح از قربانیان حوادث خشونت‌بار مصر در این زمینه گفت: «من دعوت‌نامه‌ای از طرف ایران دریافت کردم و باید بگویم که با این کار تهران به شدت مخالف هستم. ایران باید بداند که خون شهدا، کالایی نیست که خرید و فروش شود و مورد سوء استفاده گروه‌ها و کشورها با اهداف سیاسی قرار گیرد».
شیخ صالح افزود: «این اقدامات نسنجیده ایران باعث می‌شود که ما نسبت به تلاش ایران برای گسترش تشیع و دخالت مذهبی در مصر نگران شویم».
"تلاش برای تزلزل در عقاید مردم"
خالد وکیل نیز به عنوان سخنگوی خانواده قربانیان انقلاب مصر گفت: «هر کسی که دعوت ایران برای سفر به این کشور را قبول کند باید بداند که به چهره شهدای مصری آسیب زده و در چنین سفری تنها نماینده خودش است و حق ندارد دیگران را نمایندگی کند. تلاش‌هایی جدی از طرف ایران در مصر صورت می‌گیرد که خانواده‌ها را به سفر به ایران ترغیب کند ولی ما می‌دانیم که تهران از این اقدام به دنبال منافع سیاسی خود است و به همین دلیل به شدت با آن مخالفیم».
با افزایش پیامدهای این خبر در رسانه‌های مصر، وزارت اوقاف مصر که مسئولیت اماکن مذهبی و تبلیغات دینی را بر عهده دارد، به شکل رسمی و به عنوان یک نهاد حکومتی مصر وارد عمل شده و با صدور بیانیه‌ای، به روحانیون و خانواده‌های مصری هشدار داد که با هرگونه سفر به تهران مخالفت کنند چرا که «این دعوت‌ها مشکوک بوده و هدف از آن متزلزل کردن عقاید مردم و ایجاد فتنه در مصر است».
به گزارش خبرگزاری یونایتد پرس، برخی از شخصیت‌های ایرانی به تازگی به مساجد مختلف در قاهره و دیگر شهرهای مهم مصر مانند اسکندریه رفته و تلاش دارند تا شیعیان را برای سفر به اماکن زیارتی در ایران ترغیب کنند و دعوت‌نامه‌هایی نیز با خود دارند که امضای شخصیت‌های دینی بلندپایه ایران بر پای آن مشاهده می‌شود.
وزارت اوقاف مصر از تمامی مصری‌ها خواست تا به محض اینکه چنین دعوت‌نامه‌هایی به آنها عرضه شد، موضوع را به این وزارت‌خانه گزارش دهند تا اقدامات لازم در مورد افرادی که در این زمینه در مصر وارد فعالیت شده‌اند، صورت گیرد.
الازهر مصر به عنوان عالی‌ترین مرجع مذهبی این کشور نیز نسبت به این امر واکنش نشان داده و ایران را متهم کرد که قصد دارد از فضای موجود در مصر استفاده کرده و تشیع را در این کشور گسترش دهد.
جمهوری اسلامی پیش از این و طی بیست سال گذشته در اقدامی مشابه از خانواده قربانیان جنگ‌های مختلف میان لبنان و اسراییل دعوت کرده بود تا به تهران سفر کنند، با این تفاوت که این اقدام در لبنان به علت ضعف دولت مرکزی موفق بوده و این سفرها سال‌هاست که تکرار می‌شود.
تاسیس شعبه نهادهایی مانند «کمیته امداد امام خمینی»، «بنیاد شهید» و «جهاد سازندگی» در لبنان به این امر کمک کرد تا سفرهای زیارتی ـ سیاحتی به ایران به هزینه دولت، روندی رو به رشد در لبنان بگیرد.