صفحه نخست
سیاست
نقش ها و رفتارهای متمایز زنان و مردان که ریشه در هنجارها و ارزش های جنسیتی دیکته شده توسط فرهنگ دارد، موجد تفاوت های جنسیتی است. این هنجارها و ارزش ها منجر به افزایش نابرابری جنسیتی می شود که به طور سیستماتیک به توانمند شدن یک گروه و تحقیر شدن گروه دیگر می انجامد. درآمد پایین تر زنان نسبت به مردان در سراسر دنیا، نمونه ای از نابرابری جنسیتی است. این تفاوت ها و تبعیض های جنسیتی هر دو می توانند نابرابری میان زنان و مردان در وضعیت بهداشت و دسترسی به خدمات بهداشتی را افزایش دهند. برای مثال:
- یک زن نمی تواند خدمات بهداشتی و پزشکی مورد نیاز را دریافت کند زیرا هنجارهای جامعه در مناطق خاص، او را از مراجعه تنها به درمانگاه باز می دارد.
- یک پسر نوجوان در تصادف رانندگی می میرد چراکه همیشه آموخته است باید به دیگران نشان دهد ریسک پذیر است و جسورانه رفتار می کند.
- یک زن متاهل در معرض خطر بالای ابتلا به HIV قرار دارد، زیرا جامعه همسرش را به بی قیدی در امور اخلاقی و جنسی تشویق می کند و همزمان همین زن را از اصرار به استفاده از کاندوم در رابطه جنسی باز می دارد.
- نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان ریه در مردان بالاتر است، زیرا سیگار کشیدن برای مردان عامل جذابیت محسوب می شود درحالیکه در اکثر جوامع برای زنان کماکان پسندیده نیست.
در همه این موارد هنجارها و ارزش های جنسیتی و رفتارهای ناشی از آن، تاثیرات منفی عمده ای بر سلامت دارد. در واقع کلیشه های جنسیتی در یک زمان و مکان مشخص می تواند یکی از موانع مهم و موثر – گاهی تنها مانع مهم – دستیابی زنان و مردان به خدمات سلامت و بهداشت باشد. خوشبختانه هنجارها و ارزش های جنسیتی ثابت نیستند بلکه در طول زمان تکامل پیدا می کنند و به طور قابل توجهی در مکان های مختلف، متفاوت هستند. بنابراین پیامدهای وضعیت نابه سامان سلامت که از نابرابری جنسیتی ناشی می شود، ایستا نیست و در طول زمان تغییر می کند.
در اینجا نگاهی کوتاه به شاخص های سلامت زنان می اندازیم:
امید به زندگی:این شاخص آماری، نشان می‌دهد «متوسط طول عمر» در یک جامعه چقدر است و یا به عبارت دیگر هر عضو آن جامعه چند سال می‌تواند توقع طول عمر داشته باشد. هرچه شاخص‌های بهداشتی و همچنین درمانی بهبود یابد، امید به زندگی افزایش خواهد یافت و از این رو این شاخص یکی از شاخص‌های سنجش پیشرفت و عقب ماندگی کشورهاست:
میزان و نوع شیوع روش های پیشگیری از بارداری: نسبت زنان ۴۹-۱۵ ساله همسردار یا شوهران آنها که از روش های پیشگیری از بارداری (قرص، آی یو دی، کاندوم، آمپول، بستن لوله زنان و مردان و روش های سنتی) استفاده می کنند.
جدول شماره ٣: نرخ شیوع روش های پیشگیری از بارداری در زنان همسردار ۴۹-۱۵ ساله
درصد نیاز برآورده نشده برای پیشگیری از بارداری: منظور از نیاز برآورده نشده، زنان ۴۹-۱۵ ساله همسرداری هستند که تمایل به فاصله گذاری یا محدود کردن تعداد فرزندانشان داشته اند و در حال حاضر از روش های پیشگیری از بارداری استفاده نمی کنند یا زنان بارداری که بارداری آنها ناخواسته بوده و زوج می خواستند حداقل دو سال بعد باردار شوند.
جدول شماره ۴: درصد نیاز برآورده نشده برای پیشگیری از بارداری در زنان ۴۹-۱۵ ساله
نرخ مرگ و میر مادران:
آمار ابتلا به ایدز: آمار دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران حاکی از شناسایی در مجموع ۲۶ هزار و ۱۲۵ نفر افراد مبتلا به AIDS/HIV تا تاریخ فروردین ماه ۱۳۹۲ در کشور است که ٨۹.٨ درصد آنان را مردان و ۱۰.۲ درصد را زنان تشکیل می‌دهند. طبق داده‌های بانک اطلاعات وزارت بهداشت جمهوری اسلامی، در سال ۱۳۸۵ زنان ۵ درصد بیماران مبتلا به ایدز را تشکیل می‌دادند. این میزان در سال ۱۳۹۰ به ۹ درصد افزایش یافت. بدین خاطر برخی رسانه‌ها هم‌اکنون از «دو رقمی شدن آمار زنان مبتلا به ایدز در ایران» نوشته‌اند.
منبع:أخبار روز
منبع:أخبار روز
